زمان مطالعه: 17 دقیقه 2 / 1 جعفر بن عفان الطائی(1) 2909. مقتل الحسین علیه‌السلام للخوارزمی: قالَ جَعفَرُ بنُ عَفّانَ الطّائِیُّ یَرثِی الإِمامَ الحُسَینَ علیه السلام: لِیَبکِ عَلَى الإِسلامِ مَن کانَ باکِیاً فَقَد ضُیِّعَت أحکامُهُ واستُحِلَّتِ‏ غَداةَ حُسَینٌ لِلرِّماحِ دَرِیَّةً وقَد نَهَلَت مِنهُ السُّیوفُ وعَلَّتِ‏ وغودِرَ فِی الصَّحراءِ لَحما مُبَدَّدا عَلَیهِ عِناقُ الطَّیرِ باتَت وظَلَّتِ‏ فَما نَصَرَتهُ امَّةُ السَّوءِ إذ دَعا لَقَد طاشَتِ الأَحلامُ

زمان مطالعه: 29 دقیقه 3 / 1 ابوطالب الجعفری(1) 2920. الأمالی للشجری عن أحمد بن القاسم: أنشَدَنی أبوطالِبٍ مُحَمَّدُ بنُ عَبدِاللّهِ الجَعفَرِیُّ: لِی نَفسٌ تُحِبُّ فِی اللّهِ وَاللّهِ حُسَینا ولا تُحِبُّ یَزیدا یَابنَ أکّالَةِ الکُبودِ لَقَد أنضَجتَ مِن لابِسِی الکِساءِ الکُبودا أیَّ هَولٍ رَکِبتَ عَذَّبَکَ الرَّحمنُ فی نارِهِ عَذابا شَدیدا لَهفَ نَفسی عَلى یزیدَ و أَشیاعِ یَزیدٍ ضَلّوا ضَلالًا بَعیدا 3 / 1 ابوطالب

زمان مطالعه: < 1 دقیقه 1) [از این فصل به بعد، مرثیه‏هایى که در متن عربى دانش نامه امام‏حسین علیه‌السلام آمده‏اند، حذف و به جاى آنها، نمونه‏هایى از اشعار فارسى ارائه مى‏گردد. گفتنى است که مرثیه‏اى که قبل از قرن چهارم به فارسى سروده شده باشد، یافت نشد.].

زمان مطالعه: < 1 دقیقه بیزارم از پیاله، وز ارغوان و لاله ما و خروش و ناله، کُنجى گرفته مأوا هم نگذرم سوى تو، هم ننگرم سوى تو دل ناورم سوى تو، اینک کنم تبرّا… دست از جهان بشویم، عزّ و شرف نجویم مدح و غزل نگویم، مقتل کنم تقاضا میراث مصطفى را، فرزند مرتضى را مقتول کربلا را، تازه کنم تولّا آن میر سر

زمان مطالعه: < 1 دقیقه لعنت کنم بر آن بت، کو کرد و شیعت او حلق حسین تشنه، در خون، خضاب و رنگین‏ پیش تو اند حاضر، اهل جفا و لعنت لعنت چرا فرستى، خیره به چین و ماچین؟(1) 1) دیوان ناصر خسرو: ص 410.

زمان مطالعه: < 1 دقیقه آن یکى را جان ز تن گشته جدا اندر حجاز وان دگر را سر، جدا گشته ز تن در کربلا آن که دادى بوسه بر روى و قفاى او رسول گَرد، بر رویش نشست و شمر ملعون در قفا وان که حیدر، گیسوان او نهادى بر دو چشم چشم او در آب، غرق و گیسوان، اندر دَما(1) روز محشر داد