قیس بن مسهر هم گفته اند. از شهدای نهضت امام حسین «ع» که پیش از عاشورا در کوفه به شهادت رسید.قیس، از جوانمردان شجاع کوفه و از اشراف طایفه بنی اسد و یکی از نامه رسانان مردم کوفه به امام حسین «ع» بود.همراه مسلم بن عقیل از مکه به کوفه آمد.پس از مدتی نامه مسلم را که حاوی خبر بیعت کوفیان بود به مکه برد و به سید الشهدا تسلیم کرد.امام حسین «ع» در منزلگاه «بطن الرمه» (مکانی در منطقه حاجز) نامهای خطاب به کوفیان نوشت که در آن، خبر از حرکت خویش به سوی کوفه بود.نامه را به قیس بن مسهر سپرد تا به کوفه برساند. قیس در منطقه قادسیه، توسط حصین بن نمیر که از سران سپاه کوفه بود دستگیر شد. برای اینکه مضمون نامه و اسامی اشخاص به دست دشمن نیفتد، قیس بن مسهر نامه را از بین برد.او را نزد عبید الله بن زیاد بردند.تلاش والی کوفه برای دستیابی به نام کسانی که مخاطب نامه بودند بینتیجه ماند.(1) ابن زیاد از او خواست که یا نام اشخاص را بگوید یا بر منبر رود و در حضور مردم حسین بن علی و امام حسن و علی بن ابی طالب را لعن کند و گرنه کشته خواهد شد.وی رفتن بر منبر را پذیرفت، اما وقتی شروع به سخن کرد، پس از
حمد و ثنای الهی، بر حسین بن علی و امام مجتبی و امیر المؤمنین رحمت فرستاد و عبید الله زیاد و پدرش را لعنت کرد و مردم را به یاری سید الشهدا فرا خواند.
وقتی خبر به ابن زیاد دادند، دستور داد او را بالای قصر برده از آنجا به زیر افکندند و شهید شد.(2) چون خبر شهادتش به امام حسین «ع» رسید، بیاختیار گریست و این آیه را خواند: «رجال صدقوا ما عاهدوا الله علیه فمنهم من قضی نحبه و منهم من ینتظر و ما بدلوا تبدیلا».(3) (مردانی که بر سر پیمان خویش با خدا، صادق بودند، برخی از آنان شهید شدند و برخی دیگر انتظار میکشند و پیمان را هیچ عوض و دگرگون نکردند.) قیس، دلیرانه به استقبال شهادت رفت و تا پای جان ایستاد و تزلزلی نیافت.
1) حیاة الامام الحسین «ع»، ج 3، ص 62، انصار الحسین، ص 107.
2) ارشاد مفید، ص 220.
3) احزاب، آیه 23.
