در اوصاف، القاب و عناوینی که نسبت به حسین بن علی «ع» به کار رفته، بخصوص آنچه در زیارتنامههای آن حضرت دیده میشود، یک جهان مطلب است.همه، نشاندهنده مقام والا و جایگاه رفیع او نزد خدا و رسول و ائمه است.برخی از این اوصاف، که از
یک نگاه اجمالی و گذرا به زیارتنامههای «مفاتیح الجنان» بر میآید، چنین است:
امام، شهید، رشید، مظلوم، مقتول، مخذول، مهتضم، مجاهد، عابد، ذائد، قتیل العبرات، اسیر الکربات، صریع العبرة الساکبة، قتیل الکفره، طریح الفجره، قتیل الله، ثار الله، حجة الله، باب الله، خالصة الله، ولی الله، صفی الله، حبیب الله، سفیر الله، امین الله، عبدالله، وتر الله، الدلیل علی الله، الداعی الی الله، عیبة علم الله، موضع سر الله، نور، ثائر، طیب، صدیق، طهر، طاهر، مطهر، عمود دین، دلیل عالم، شریک قرآن، وصی مبلغ، سبط منتجب، سفینه نجات، خامس اصحاب کساء، سبط الرسول، سید شباب اهل الجنة، قتیل الظماء، غریب الغرباء، باب المقام، باب حکمة رب العالمین، شاهد، وارث، وتر الموتور، خازن الکتاب المسطور، وارث التوراة و الانجیل و الزبور، سید الشهدا، و… بسیاری از القاب و اوصاف دیگر.(1)
در سخنرانیهای آن حضرت نیز نمونههایی وجود دارد که اوصاف و ویژگیهای خود رابر میشمارد، از جمله خطبهای که روز عاشورا خطاب به کوفیان ایراد کرد و خصوصیات خود را بیان کرد، که در بخشی از آن است: «اما بعد، فانسبونی فانظروا من انا؟ ثم ارجعوا الی انفسکم و عاتبوها، فانظروا هل یحل لکم قتلی و انتهاک حرمتی؟الست ابن بنت نبیکم و ابن وصیه و ابن عمه…»(2) به نسب من بنگرید که من کیستم؟ آنگاه به وجدان خویش برگردید و آن را ملامت کنید ببینید آیا کشتن من و هتک حرمتم بر شما رواست؟ آیا من پسر دختر پیامبرتان و پسر وصی پیامبر نیستم؟
1) در «مناقب» ابن شهرآشوب، ج 4، ص 78، دهها لقب برای آن حضرت آورده است، لیکن چون ما از متن زیارتهاالقاب فوق را استخراج کردهایم، دلیلی بر نقل آنها ندیدیم، از قبیل: الشهید السعید و السبط الثانی و الامام الثالث و المبارک و التابع لمرضات الله و… .
2) بحار الانوار، ج 45، ص 6.
