یکی از ارزشهای اخلاقی در زندگی اجتماعی، عذرپذیری است، که دشمنیها را ریشه کن میکند، و محبّت و وحدت بوجود میآورد، چون انسانها در روابط اجتماعی خود دچار اشتباه میشوند و روزی پشیمان شده عذرخواهی میکنند، باید از یکدیگر عذرخواهیها را بپذیریم، که دوستیها و مهربانیها جای کینهتوزیها را خواهد گرفت.
حدیث 336
قال الامام الحسین علیه السلام: لَوْ شَتَمَنَی رَجُلٌ فی هذِهِ الْاُذُنِ وَ أَوْمی إِلَی الُْیمْنی، وَأعْتَذَرَلی فی الْاُخْری، لَقَبِلْتُ ذلِکَ مِنْهُ، وَذلِکَ أَنَّ أَمیرَالمُؤْمِنینَ عَلِیَّ بْنَ أَبی طالِبٍ علیه السلام حَدَّثَنی أَنَّهُ سَمِعَ جَدّی رَسُولَاللهِ صلی الله علیه وآله یَقُولُ: لایرد الحوض من لم یقبل العذر من محقّ أو مبطل.
امام حسین علیه السلام فرمود: (اگر شخصی بر یک طرف صورت من بکوبد و از طرفی دیگر عذرخواهی کند، عذرخواهی او را میپذیرم، و این بدانجهت است که امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب علیه السلام برای من نقل کرد که از جدّم رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم شنید که میفرمود: «بر حوض کوثر وارد نمیشود کسی که عذرخواهی را نپذیرد، حال آنشخص بر حق باشد یا باطل».(1)
1) احقاق الحق ج11 ص431، نظم دررالسمطین: علاّمه زرندی (توضیح این نکته ضروری است که ارزش اخلاقی یادشده در روابط بین دوستان و مؤمنین است وگرنه، تجاوز ستمکاران را باید پاسخ مثبت داد).
