10 / 1
الحث على ذکر الله
3821. الأمالی للصدوق بإسناده عن الحسین بن علیّ عن علیّ بن أبی طالب علیهما السلام: قالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله: بادِروا إلى رِیاضِ الجَنَّةِ. قالوا: وما رِیاضُ الجَنَّةِ؟ قالَ: حَلَقُ الذِّکرِ.(1)
3822. الأمالی للطوسی بإسناده عن الحسین بن علیّ عن أمیر المؤمنین علیهما السلام: قالَ النَّبِیُّ صلى الله علیه و آله: مَن قالَ فی کُلِّ یَومٍ مِئَةَ مَرَّةٍ: «لا إلهَ إلَا اللّهُ المَلِکُ الحَقُّ المُبینُ» استَجلَبَ بِهِ الغِنى وَاستَدفَعَ بِهِ الفَقرَ، وسَدَّ عَنهُ بابَ النّارِ وَاستَفتَحَ بِهِ بابَ الجَنَّةِ.(2)
10 / 2
سبق ذکر الله للذاکر
3823. الإقبال عن الإمام الحسین علیه‌السلام فیما نُسِبَ إلَیهِ مِن دُعاءِ عَرَفَةَ: یا مَن أذاقَ أحِبّاءَهُ
10 / 1
تشویق به یاد خدا
3821. الأمالى، صدوق به سندش، از امام حسین، از امام على علیهما السلام: پیامبر خدا صلى الله علیه و آله فرمود: «بشتابید به سوى باغهاى بهشت».
گفتند: باغهاى بهشت، چیست؟
فرمود: «حلقههاى ذکر».
3822. الأمالى، طوسى به سندش، از امام حسین علیه السلام، از امام على علیه السلام: پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود: «هر کس در هر روز، صد مرتبه بگوید: «لا اله إلّا اللّه المَلِکُ الحقُّ المُبین؛ جز خداى فرمانرواى بر حق و آشکار، خدایى نیست» ، توانگرى را به سوى خود مىکشد و نادارى را مىرانَد و درِ دوزخ، بر او بسته و درِ بهشت، برایش گشوده مىشود».
10 / 2
یاد کردن خدا از ذاکر، پیش از یاد کردن ذاکر از خدا
3823. الإقبال از امام حسین علیه السلام، در دعاى عرفه منسوب به ایشان: اى آن که به
حَلاوَةَ المُؤانَسَةِ فَقاموا بَینَ یَدَیهِ مُتَمَلِّقینَ(3)، ویا مَن ألبَسَ أولِیاءَهُ مَلابِسَ هَیبَتِهِ فَقاموا بَینَ یَدَیهِ مُستَغفِرینَ، أنتَ الذّاکِرُ قَبلَ الذّاکِرینَ، و أنتَ البادی بِالإِحسانِ قَبلَ تَوَجُّهِ العابِدینَ، و أنتَ الجَوادُ بِالعَطاءِ قَبلَ طَلَبِ الطّالِبینَ، و أنتَ الوَهّابُ ثُمَّ لِما وَهَبتَ لَنا مِنَ المُستَقرِضینَ.(4)
10 / 3
ادب الدعاء
3824. تاریخ بغداد بإسناده عن الحسین علیه السلام: کانَ رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله یَرفَعُ یَدَیهِ إذَا ابتَهَلَ ودَعا، کَما یَستَطعِمُ المِسکینُ.(5)
10 / 4
ادب التحمید
3825. الأمالی للطوسی بإسناده عن الحسین بن علیّ علیهما السلام: حَدَّثَنی أبی أمیرُ المُؤمِنینَ عَلِیُّ بنُ أبی طالِبٍ علیه‌السلام قالَ: کانَ رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله إذا أتاهُ أمرٌ یَسُرُّهُ قالَ: «الحَمدُ للّهِ الَّذی بِنِعمَتِهِ تَتِمُّ الصّالِحاتُ»، وإذا أتاهُ أمرٌ یَکرَهُهُ قالَ: «الحَمدُ للّهِ عَلى کُلِّ حالٍ».(6)
دوستان خود، شیرینىِ انس را چشانْد تا این که در پیشگاهش به ابراز محبّت ایستادند! و اى آن که جامه هیبت خویش را به اولیایش پوشاند تا این که در پیشگاه او به استغفار ایستادند! تو پیش از ذاکران، آنان را یاد مىکنى و پیش از روى آوردن پرستشگران، احسان را آغاز مىکنى و پیش از درخواستِ درخواست کنندگان، به آنان عطا مىکنى. تویى که به ما مىبخشى و سپس، همان را به عنوان قرض از ما مىخواهى.
10 / 3
ادب دعا
3824. تاریخ بغداد به سندش، از امام حسین علیه السلام: پیامبر خدا صلى الله علیه و آله، به گاه درخواست و دعا، دستانش را بالا مىبُرد، آن گونه که بینوا، غذا مىطلبد.
10 / 4
ادب ستایش
3825. الأمالى، طوسى به سندش، از امام حسین علیه السلام: پدرم امیر مؤمنان على بن ابى طالب علیه‌السلام فرمود: «هر گاه چیزى خوشحالى پیامبر خدا صلى الله علیه و آله را فراهم مىآورد، مىگفت: «ستایش، ویژه خدایى است که کارهاى شایسته، به نعمت او تحقّق مىیابند» ، و چون چیزى موجب ناخوشى او مىشد، مىفرمود: «ستایش، در همه حال، ویژه خداست».
10 / 5
مظان إجابة الدعاء
3826. الأمالی للمفید بإسناده عن الحسین بن علیّ الشهید علیهما السلام: حَدَّثَنی أبی أمیرُ المُؤمِنینَ عَلِیُّ بنُ أبی طالِبٍ علیه‌السلام قالَ: قالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله: مَن أدّى فَریضَةً فَلَهُ عِندَ اللّهِ دَعوَةٌ مُستَجابَةٌ.(7)
3827. التوحید بإسناده عن الإمام الحسین عن أمیر المؤمنین علیهما السلام: رَأَیتُ الخَضِرَ علیه‌السلام فِی المَنامِ قَبلَ بَدرٍ بِلَیلَةٍ، فَقُلتُ لَهُ: عَلِّمنی شَیئا أُنصَرُ بِهِ عَلَى الأَعداءِ. فَقالَ: قُل: «یا هُوَ، یا مَن لا هُوَ إلّا هُوَ».
فَلَمّا أصبَحتُ قَصَصتُها عَلى رَسولِ اللّهِ صلى الله علیه و آله، فَقالَ لی: «یا عَلِیُّ، عُلِّمتَ الاسمَ الأَعظَمَ». فَکانَ عَلى لِسانی یَومَ بَدرٍ.
وإنَّ أمیرَ المُؤمِنینَ علیه‌السلام قَرَأَ: «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ»، فَلَمّا فَرَغَ قالَ: یا هُوَ، یا مَن لا هُوَ إلّا هُوَ، اغفِر لی وَانصُرنی عَلَى القَومِ الکافِرینَ.
وکانَ عَلِیٌّ علیه‌السلام یَقولُ ذلِکَ یَومَ صِفّینَ وهُوَ یُطارِدُ، فَقالَ لَهُ عَمّارُ بنُ یاسِرٍ: یا أمیرَ المُؤمِنینَ، ما هذِهِ الکِنایاتُ؟ قالَ: اسمُ اللّهِ الأَعظَمُ، وعِمادُ التَّوحیدِ للّهِ لا إلهَ إلّا هُوَ، ثُمَّ قَرَأَ: «شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ»(8)، وآخِرَ الحَشرِ، ثُمَّ نَزَلَ فَصَلّى أربَعَ رَکَعاتٍ قَبلَ الزَّوالِ.
قالَ: وقالَ أمیرُ المُؤمِنینَ علیه السلام: «اللّهُ» مَعناهُ المَعبودُ الَّذی یَألَهُ(9) فیهِ الخَلقُ ویُؤلَهُ
10 / 5
جایگاه اجابت دعا
3826. الأمالى، مفید به سندش، از امام حسین علیه السلام: پدرم امیر مؤمنان على بن ابى طالب علیه‌السلام برایم نقل کرد که پیامبر خدا صلى الله علیه و آله فرمود: «هر کس فریضهاى را ادا کند، نزد خدا، یک دعاى مستجاب دارد».
3827. التوحید به سندش، از امام حسین علیه السلام: على علیه‌السلام فرمود: یک شب پیش از جنگ بدر، خضر علیه‌السلام را در خواب دیدم و به او گفتم: «به من چیزى بیاموز که بدان، علیه دشمنان یارى شوم.
گفت: بگو: «یا هو! یا مَن لا هُوَ إلّا هو؛ اى او! اى که جز او، کسى نیست!».
پس چون صبح شد، آن را به پیامبر خدا صلى الله علیه و آله گفتم. به من فرمود: «اى على! اسمِ اعظم را آموختهاى».
پس روز بدر، این اسم بر زبانم جارى بود.
امیر مؤمنان، سوره «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» را قرائت کرد و چون فارغ شد، گفت: «اى او! اى که جز او کسى نیست! مرا بیامرز و بر گروه کافران، یارىام ده».
على علیه‌السلام در جنگ صِفّین، همین [جملات] را مىگفت و یورش مىبُرد. پس عمّار یاسر، به ایشان گفت: اى امیر مؤمنان! این کنایهها چه معنایى دارند؟
فرمود: «اسمِ اعظم خدا و ستون توحید خدایند؛ خداى یکتایى که جز او، خدایى نیست».
سپس، آیه «خداوند یکتا، گواهى مىدهد که اوست و جز او خدایى نیست» و نیز آخر سوره حشر را قرائت کرد. آن گاه، فرود آمد و پیش از ظهر، چهار رکعت نماز خواند.
امیر مؤمنان فرمود: «خداى یگانه، یعنى معبودى که خلق در او سرگرداناند و به
إلَیهِ، وَاللّهُ هُوَ المَستورُ عَن دَرکِ الأَبصارِ، المَحجوبُ عَنِ الأَوهامِ وَالخَطَراتِ.(10)
10 / 6
الدعاء عند لبس الجدید
3828. الأمالی للطوسی بإسناده عن الحسین بن علیّ علیهما السلام: أتى أمیرُ المُؤمِنینَ عَلِیُّ بنُ أبی طالِبٍ علیه‌السلام أصحابَ القُمُصِ فَساوَمَ شَیخا مِنهُم، فَقالَ: یا شَیخُ! بِعنی قَمیصا بِثَلاثَةِ دَراهِمَ، فَقالَ الشَّیخُ: حُبّا وکَرامَةً، فَاشتَرى مِنهُ قَمیصا بِثَلاثَةِ دَراهِمَ، فَلَبِسَهُ ما بَینَ الرُّسغَینِ(11) إلَى الکَعبَینِ، و أتَى المَسجِدَ فَصَلّى فیهِ رَکعَتَینِ، ثُمَّ قالَ: الحَمدُ للّهِ الَّذی رَزَقَنی مِنَ الرِّیاشِ(12) ما أتَجَمَّلُ بِهِ فِی النّاسِ، واؤَدّی فیهِ فَریضَتی، و أستُرُ بِهِ عَورَتی.
فَقالَ لَهُ رَجُلٌ: یا أمیرَ المُؤمِنینَ! أعَنکَ نَروی هذا، أو شَیءٌ سَمِعتَهُ مِن رَسولِ اللّهِ صلى الله علیه و آله؟
قالَ: بَل شَیءٌ سَمِعتُهُ مِن رَسولِ اللّهِ صلى الله علیه و آله، سَمِعتُ رَسولَ اللّهِ صلى الله علیه و آله یَقولُ ذلِکَ عِندَ الکِسوَةِ.(13)
10 / 7
الدعاء لدفع الوجع
3829. طبّ الأئمّة لابنی بسطام عن صفوان الجمّال عن جعفر بن محمّد عن أبیه عن علیّ بن
او پناه مىبَرَند و خداوند یگانه، همان پوشیده از دسترسِ دیدهها و در پرده از وهمها و خطورات ذهن است».
10 / 6
دعاى هنگام پوشیدن لباس نو
3828. الأمالى، طوسى به سندش، از امام حسین علیه السلام: امیر مؤمنان على بن ابى طالب علیه‌السلام نزد پیراهنفروشان آمد. با پیرمردى از آنها وارد معامله شد و فرمود: «اى پیر! پیراهنى به سه درهم به من بفروش».
پیرمرد گفت: با اشتیاق و بزرگداشتِ تمام!
على علیه‌السلام پیراهن را به سه درهم از او خرید و آن را پوشید که به ساق تا مچ پایش مىرسید و به مسجد آمد و در آن، دو رکعت نماز خواند و گفت: «ستایش، خدا را که مرا از لباسهایش، چنان روزى داد که خود را در میان مردم، بدان بیارایم و واجبم را در آن، ادا کنم و زشتىام را بِدان بپوشانم».
مردى به او گفت: اى امیر مؤمنان! آیا این را از [خودِ] تو نقل کنیم یا چیزى است که از پیامبر خدا صلى الله علیه و آله شنیدهاى؟
فرمود: «بلکه چیزى است که از پیامبر خدا صلى الله علیه و آله شنیدهام. شنیدم که این ذکر را هنگام لباس پوشیدن مىگوید».
10 / 7
دعاى رفع درد
3829. طبّ الأئمّة، دو پسر بِسطام به نقل از صفوان جمّال، از امام صادق، از امام باقر، از امام زین العابدین علیهم السلام: مردى از درد، به امام حسین علیه‌السلام شِکوه کرد و گفت: اى فرزند
الحسین [زین العابدین] علیهم السلام: إنَّ رَجُلًا اشتَکى إلى أبی عَبدِ اللّهِ الحُسَینِ بنِ عَلِیٍّ علیه السلام، فَقالَ: یَابنَ رَسولِ اللّهِ، إنّی أجِدُ وَجَعا فِی عَراقیبی(14) قَد مَنَعَنی مِنَ النُّهوضِ إلَى الصَّلاةِ.
قالَ: فَما یَمنَعُکَ مِنَ العوذَةِ(15)؟ قالَ: لَستُ أعلَمُها.
قالَ: فَإِذا أحسَستَ بِها فَضَع یَدَکَ عَلَیها وقُل: «بِاسمِ اللّهِ وبِاللّهِ وَالسَّلامُ عَلى رَسولِ اللّهِ صلى الله علیه و آله»، ثُمَّ اقرَأ عَلَیهِ: «وَ ما قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ وَ الْأَرْضُ جَمِیعاً قَبْضَتُهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ وَ السَّماواتُ مَطْوِیَّاتٌ بِیَمِینِهِ سُبْحانَهُ وَ تَعالى عَمَّا یُشْرِکُونَ».(16)
فَفَعَلَ الرَّجُلُ ذلِکَ فَشَفاهُ اللّهُ تَعالى.(17)
3830. طبّ الأئمّة لابنی بسطام عن جابر الجعفی عن محمّد الباقر علیه السلام: کُنتُ عِندَ عَلِیِّ بنِ الحُسَینِ علیه‌السلام إذ أتاهُ رَجُلٌ مِن بَنی امَیَّةَ مِن شیعَتِنا، فَقالَ لَهُ: یَابنَ رَسولِ اللّهِ، ما قَدَرتُ أن أمشِیَ إلَیکَ مِن وَجَعِ رِجلی.
قالَ: أینَ أنتَ مِن عوذَةِ الحُسَینِ بنِ عَلِیٍّ علیه السلام؟
قالَ: یَابنَ رَسولِ اللّهِ وما ذاکَ؟
قالَ: الآیَةُ «إِنَّا فَتَحْنا لَکَ فَتْحاً مُبِیناً- لِیَغْفِرَ لَکَ اللَّهُ ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِکَ وَ ما تَأَخَّرَ وَ یُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَیْکَ وَ یَهْدِیَکَ صِراطاً مُسْتَقِیماً- وَ یَنْصُرَکَ اللَّهُ نَصْراً عَزِیزاً- هُوَ الَّذِی أَنْزَلَ السَّکِینَةَ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ لِیَزْدادُوا إِیماناً مَعَ إِیمانِهِمْ وَ لِلَّهِ جُنُودُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ کانَ اللَّهُ عَلِیماً حَکِیماً- لِیُدْخِلَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِناتِ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِینَ فِیها وَ یُکَفِّرَ عَنْهُمْ سَیِّئاتِهِمْ وَ کانَ ذلِکَ عِنْدَ اللَّهِ فَوْزاً عَظِیماً- وَ یُعَذِّبَ الْمُنافِقِینَ وَ الْمُنافِقاتِ وَ الْمُشْرِکِینَ
پیامبر خدا! من، دردى در رشته عصب پشتم احساس مىکنم که مرا از برخاستن براى نماز، باز مىدارد.
فرمود: «چرا از «عوذه» (18) استفاده نمىکنى؟».
گفت: آن را بلد نیستم.
فرمود: «چون احساس درد کردى، دستت را بر موضع درد بگذار و بگو: «به نام خدا و با یارى خدا، و سلام بر پیامبر خدا!».
سپس بر آن بخوان: «و خدا را آن چنان که باید، به بزرگى نشناختهاند، در حالى که روز قیامت، زمین، یکسره در قبضه قدرت اوست و آسمانها، پیچیده به دست اوست. او والاتر است از آنچه شریک [او] مىگردانند»».
آن مرد، آن کار را کرد و خداى متعال، شفایش داد.
3830. طبّ الأئمة، دو پسر بسطام به نقل از جابر جُعفى، از امام باقر علیه السلام: نزد [پدرم] على بن الحسین (زین العابدین) علیه‌السلام بودم که مردى از بنى امیّه، امّا از پیروان اهل بیت، به حضور ایشان رسید و گفت: اى فرزند پیامبر خدا! به خاطر پا درد، نمىتوانم به نزد تو بیایم.
فرمود: «چرا از عوذه حسین بن على علیه‌السلام استفاده نمىکنى؟».
گفت: اى فرزند پیامبر خدا! آن چیست؟
فرمود: «آیه «ما براى تو پیروزى نمایانى را مقدور کردهایم، تا خدا گناه [امت] تو را، آنچه پیش از این بوده و آنچه پس از این باشد، براى تو بیامرزد و نعمتش را بر تو تمام کند و تو را به راه راست، راه بنماید، و خدا، یارىات مىکند، یارى پیروزمندانه. اوست که بر دلهاى مؤمنان، آرامش فرو فرستاد تا پیوسته، بر ایمانشان بیفزاید، و سپاهیان آسمانها و زمین، از آن خداست و خدا، همواره دانا و حکیم است. تا مردان و زنان مؤمن را به باغهایى در آورد که از زیر [درختان] آن، جویبارهایى روان است. در آن، همیشه مىمانند و بدىهایشان را از آنان مىزداید و این، در پیشگاه
وَ الْمُشْرِکاتِ الظَّانِّینَ بِاللَّهِ ظَنَّ السَّوْءِ عَلَیْهِمْ دائِرَةُ السَّوْءِ وَ غَضِبَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ وَ لَعَنَهُمْ وَ أَعَدَّ لَهُمْ جَهَنَّمَ وَ ساءَتْ مَصِیراً- وَ لِلَّهِ جُنُودُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ کانَ اللَّهُ عَزِیزاً حَکِیماً»(19)
قالَ: فَفَعَلتُ ما أمَرَنی بِهِ، فَما أحسَستُ بَعدَ ذلِکَ بِشَیءٍ مِنها بِعَونِ اللّهِ تَعالى.(20)
10 / 8
من أدعیة النبی صلى الله علیه و آله
3831. الفردوس عن الحسین بن علیّ علیهما السلام عن رسول اللّه صلى الله علیه و آله: اللّهُمَّ أغنِنی بِالعِلمِ، وزَیِّنّی بِالحِلمِ، و أکرِمنی بِالتَّقوى، وَجَمِّلنی بِالعافِیَةِ.(21)
10 / 9
دعاء الإمام علیه‌السلام فی طلب مکارم الأخلاق ومحاسن الأعمال
3832. مهج الدعوات عن الإمام الحسین علیه‌السلام فی دُعائِهِ: اللّهُمَّ إنّی أسأَلُکَ تَوفیقَ أهلِ الهُدى، و أعمالَ أهلِ التَّقوى، ومُناصَحَةَ أهلِ التَّوبَةِ، وعَزمَ أهلِ الصَّبرِ، وحَذَرَ أهلِ الخَشیَةِ، وطَلَبَ أهلِ العِلمِ، وزینَةَ أهلِ الوَرَعِ، وخَوفَ أهلِ الجَزَعِ، حَتّى أخافَکَ اللّهُمَّ مَخافَةً تَحجُزُنی عَن مَعاصیکَ، وحَتّى أعمَلَ بِطاعَتِکَ عَمَلًا أستَحِقُّ بِهِ کَرامَتَکَ، وحَتّى اناصِحَکَ فِی التَّوبَةِ خَوفا لَکَ، وحَتّى اخلِصَ لَکَ فِی النَّصیحَةِ حُبّا لَکَ، وحَتّى أتَوَکَّلَ عَلَیکَ فِی الامورِ حُسنَ ظَنٍّ بِکَ، سُبحانَ خالِقِ النّورِ، وسُبحانَ اللّهِ العَظیمِ وبِحَمدِهِ.(22)
خدا، رستگارى بزرگى است. [خداوند،] مردان و زنان منافق و مشرک را که به خدا گمان بد دارند، عذاب مىکند. بد روزگارى بر آنان باد! و خدا بر ایشان، خشم نموده و لعنتشان کرده و دوزخ را برایشان آماده کرده است، و این، بد سرانجامى است! و سپاهیان آسمانها و زمین، از آن خداست و خدا، همواره، شکستناپذیر و حکیم است»».
آن مرد گفت: آنچه را به من فرمان داد، انجام دادم و به یارى خداى متعال، پس از آن، هیچ دردى احساس نکردم.
10 / 8
از دعاهاى پیامبر صلى الله علیه و آله
3831. الفردوس از امام حسین علیه السلام، از پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: خدایا! مرا با علم، بىنیاز کن و با بردبارى، زینت ده و با پرهیزگارى، بزرگم بدار و با عافیت، زیبایم کن.
10 / 9
دعاى امام علیه السلام در درخواست اخلاق شایسته و اعمال نیکو
3832. مهجالدعوات از امام حسین علیه السلام، در دعایش: خدایا! از تو توفیقِ هدایتیافتگان، کارهاى پرهیزگاران، خلوص توبهکنندگان، عزمِ شکیبایان، احتیاط بیمناکان، جویایىِ عالمان، آراستگىِ پارسایان و بیمِ بىتابان را مىخواهم، تا آن که اى خداى من چنان از تو بترسم که مرا از نافرمانى تو مانع شود و چنان در اطاعت تو عمل کنم که لایق کرامتت شوم و از بیم تو، توبهام را خالص سازم و براى تو و محبّت تو، خیرخواهىام را خالصانه، در راه تو قرار دهم و از سرِ خوشگمانى به تو، در کارها بر تو توکّل کنم. منزّه است آفریننده نور! خداى بزرگ را مىستایم و منزّه مىدارم.
10 / 10
دعاؤه فی القنوت
3833. مهج الدعوات عن الإمام الحسین علیه‌السلام فی قُنوتِهِ: اللّهُمَّ مَن أوى إلى مأوىً فَأَنتَ مَأوایَ، ومَن لَجَأَ إلى مَلجَأٍ فَأَنتَ مَلجَئی، اللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ، وَاسمَع نِدائی، و أجِب دُعائی، وَاجعَل مَآبی(23) عِندَکَ ومَثوایَ(24)، وَاحرُسنی فی بَلوایَ مِنِ افتِنانِ الامتِحانِ، ولَمَّةِ(25) الشَّیطانِ، بِعَظَمَتِکَ الَّتی لا یَشوبُها(26) وَلَعُ نَفسٍ بِتَفتینٍ، ولا وارِدُ طَیفٍ بِتَظنینٍ، ولا یَلُمُّ بِها فَرَحٌ(27)، حَتّى تَقلِبَنی إلَیکَ بِإِرادَتِکَ غَیرَ ظَنینٍ ولا مَظنونٍ، ولا مُرابٍ ولا مُرتابٍ، إنَّکَ أرحَمُ الرّاحِمینَ.(28)
3834. مهج الدعوات عن الإمام الحسین علیه‌السلام فی قُنوتِهِ: اللّهُمَّ مِنکَ البَدءُ ولَکَ المَشِیَّةُ، ولَکَ الحَولُ ولَکَ القُوَّةُ، و أنتَ اللّهُ الَّذی لا إلهَ إلّا أنتَ، جَعَلتَ قُلوبَ أولِیائِکَ مَسکَنا لِمَشِیَّتِکَ، ومَکمَنا لِإِرادَتِکَ، وجَعَلتَ عُقولَهُم مَناصِبَ أوامِرِکَ ونَواهیکَ، فَأَنتَ إذا شِئتَ ما تَشاءُ حَرَّکتَ مِن أسرارِهِم کَوامِنَ ما أبطَنتَ فیهِم، و أبدَأتَ مِن إرادَتِکَ عَلى ألسِنَتِهِم ما أفهَمتَهُم بِهِ عَنکَ فی عُقودِهِم(29)، بِعُقولٍ تَدعوکَ وتَدعو إلَیکَ بِحَقائِقِ ما مَنَحتَهُم بِهِ، وإنّی لَأَعلَمُ مِمّا عَلَّمتَنی مِمّا أنتَ المَشکورُ عَلى ما مِنهُ أرَیتَنی، وإلَیهِ آوَیتَنی.
10 / 10
دعاى امام علیه‌السلام در قنوت
3833. مُهَجالدعوات از امام حسین علیه السلام، در قنوتش: خدایا! هر کس به پناهگاهى پناه آورْد و تو، پناهگاه منى. هر کس به آشیانهاى روى آورد و تو، آشیانه منى.
خدایا! بر محمّد و خاندان محمّد، درود فرست و نداى مرا بشنو و دعایم را اجابت کن و بازگشت و منزلگاهم را نزد خودت قرار ده. مرا از گرفتارى فتنه آزمونم و همراهىِ شیطان، نگاه دار، به سبب بزرگىات که شیفتگىِ جان فتنهزدهاى با آن در نمىآمیزد و باریکهاى از بدگمانى بِدان راه نمىیابد و سرمستىاى بِدان نزدیک نمىگردد تا مرا به خواست خود، بگردانى، بىآن که گمان بد ببرم و یا گمان بد به من برود، و نه در من تردید شود و نه تردید کنم، که تو مهربانترینِ مهربانانى.
3834. مهجالدعوات از امام حسین علیه السلام، در قنوتش: خدایا! از تو آغاز است و خواست (مشیّت)، براى توست. توان و نیرو، براى توست. تویى خداوند یکتایى که جز تو خدایى نیست. دلهاى دوستانت را جایگاه خواستت و نهانگاه ارادهات قرار دادى و خِردهایشان را به امر و نهىهایت، بر انگیختى. هر گاه چیزى را بخواهى، انگیزههاى درونى آنان را در ژرفاى وجودشان تحریک مىکنى و آنچه از اراده تو سرچشمه گرفته و بر زبانشان جارى شده، چیزى است که تو به آنها فهماندهاى و بِدان، باورمندشان ساختهاى. با خِردها، تو را مىخوانند و با حقایقى که تو به آنها بخشیدهاى، به سوى تو فرا مىخوانند و من، از آنچه تو مرا آموختهاى، مىدانم که تو را باید بر آنچه به من نشان داده و بِدان راه دادهاى، سپاس گزارْد.
خدایا! من با همه اینها به تو و به توان و نیرویت، پناهندهام. خشنودم، به حکمى که در علم خود، به سوى من سوق مىدهى، و روانهام، به هر جا که تو روانه کنى، و آهنگ کنندهام بر آنچه تو مرا به سوى آن، جهت دادهاى. در جاننثارى به پاى آنچه تو
اللّهُمَّ وإنّی مَعَ ذلِکَ کُلِّهِ عائِذٌ بِکَ، لائِذٌ بِحَولِکَ وقُوَّتِکَ، راضٍ بِحُکمِکَ الَّذی سُقتَهُ إلَیَّ فی عِلمِکَ، جارٍ بِحَیثُ أجرَیتَنی، قاصِدٌ ما أمَّمتَنی، غَیرُ ضَنینٍ بِنَفسی فیما یُرضیکَ عَنّی إذ بِهِ قَد رَضَّیتَنی، ولا قاصِرٍ بِجُهدی عَمّا إلَیهِ نَدَبتَنی(30)، مُسارِعٌ لِما عَرَّفتَنی، شارِعٌ فیما أشرَعتَنی، مُستَبصِرٌ فیما بَصَّرتَنی، مُراعٍ ما أرعَیتَنی، فَلا تُخلِنی مِن رِعایَتِکَ، ولا تُخرِجنی مِن عِنایَتِکَ، ولا تُقعِدنی عَن حَولِکَ، ولا تُخرِجنی(31) عَن مَقصَدٍ أنالُ بِهِ إرادَتَکَ، وَاجعَل عَلَى البَصیرَةِ مَدرَجَتی(32)، وعَلَى الهِدایَةِ مَحَجَّتی(33)، وعَلَى الرَّشادِ مَسلَکی، حَتّى تُنیلَنی وتُنیلَ بی امنِیَّتی، وتُحِلَّ بی عَلى ما بِهِ أرَدتَنی، ولَهُ خَلَقتَنی، وإلَیهِ آوَیتَ بی(34)، و أعِذ أولِیاءَکَ مِنَ الافتِتانِ بی، وفَتِّنهُم بِرَحمَتِکَ لِرَحمَتِکَ فی نِعمَتِکَ تَفتینَ الاجتِباءِ وَالاستِخلاصِ بِسُلوکِ طَریقَتی، وَاتِّباعِ مَنهَجی، و ألحِقنی بِالصّالِحینَ مِن آبائی وذَوی رَحِمی.(35)
10 / 11
دعاؤه فی الوتر
3835. الطبقات الکبرى (الطبقة الخامسة من الصحابة) عن محمّد بن أبی محمّد البصری: کانَ الحُسَینُ بنُ عَلِیٍّ علیه‌السلام یَقولُ فی وَترِهِ: اللّهُمَّ إنَّکَ تَرى ولا تُرى، و أنتَ بِالمَنظَرِ الأَعلى، وإنَّ لَکَ
را از من خشنود مىکند، بخل نمىورزم، چون تو مرا بدان راضى ساختهاى. از هیچ کوششى در آنچه تو مرا بدان خواندهاى، دریغ نمىدارم. به سوى آنچه به من شناساندهاى، شتابانم و در راهى گام مىنهم که تو برایم گشودهاى. در آنچه بصیرتم بخشیدهاى، بصیرم و تا نگاهم داشتهاى، [خود را از لغزشها] نگاه مىدارم. پس مرا از نگاهداشت خود، رها و از عنایتت، بیرون مکن و از توانایىات [کنار] منشان و از مقصودى که با آن به خواسته تو مىرسم، بیرون مبر و نخستین گامهایم را با بینش، همراه کن و راهم را بر محبّت خود بگذار و مسیرم را راه درستْ قرار ده، تا مرا به آرزویم برسانَد. همان جایى که از من خواستهاى و براى آن مرا آفریدهاى، فرودم آور و در آن، جایم ده و دوستانت را از آزموده شدن با من، در پناه گیر و با رحمت خویش، آنان را براى رحمتت در نعمتبخشى به آنها بیازماى؛ آزمونِ برگزیدن و رَهیدن در پیمودن راه و پیروى روش من، و مرا به پدران و خویشان صالحم، ملحق فرما.
10 / 11
دعاى امام علیه‌السلام در نماز وتر
3835. الطبقات الکبرى (الطبقة الخامسة من الصحابة) به نقل از محمّد بن ابى محمّد بصرى: حسین علیه‌السلام در نماز وَتْرش مىگفت: «خدایا! تو مىبینى و دیده نمىشوى. تو در چشماندازِ برترى و پایان و آغاز، از آنِ توست. ما از خوارى و رسوایى، به
الآخِرَةَ والاولى، وإنّا نَعوذُ بِکَ مِن أن نَذِلَّ ونَخزى.(36)
3836. مسند أبی یعلى عن أبی الحوراء: قالَ الحُسَینُ بنُ عَلِیٍّ علیه السلام: عَلَّمَنی رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله کَلِماتٍ أقولُهُنَّ فی قُنوتِ الوَترِ:
رَبِّ اهدِنی فیمَن هَدَیتَ، وعافِنی فیمَن عافَیتَ، وتَوَلَّنی فیمَن تَوَلَّیتَ، وبارِک لی فیما أعطَیتَ، وقِنی شَرَّ ما قَضَیتَ، فَإِنَّکَ تَقضی ولا یُقضى عَلَیکَ، وإنَّکَ لا تُذِلُّ مَن والَیتَ، تَبارَکتَ رَبَّنا وتَعالَیتَ.(37)
10 / 12
دعاؤه بعد صلاة الطواف
3837. ربیع الأبرار: رُؤِیَ الحُسَینُ بنُ عَلِیٍّ علیه‌السلام یَطوفُ بِالبَیتِ، ثُمَّ صارَ إلَى المَقامِ(38) فَصَلّى، ثُمَّ وَضَعَ خَدَّهُ عَلَى المَقامِ فَجَعَلَ یَبکی ویَقولُ: «عُبَیدُکَ بِبابِکَ، سائِلُکَ بِبابِکَ، مِسکینُکَ بِبابِکَ» یُرَدِّدُ ذلِکَ مِرارا. ثُمَّ انصَرَفَ.(39)
تو پناه مىبریم.
3836. مُسند ابى یَعلى به نقل از ابو حَورا: امام حسین علیه‌السلام فرمود: «پیامبر خدا صلى الله علیه و آله، جملاتى به من آموخت که آنها را در قنوت نماز وَتْر بگویم: «پروردگارا! مرا در زُمره رهیافتگان، ره بنما و در زمره عافیتمندان، عافیت ده و در زُمره کسانى که سرپرستىشان را به عهده دارى، سرپرستى کن و در آنچه به من دادهاى، برکت ده و از شرّ آنچه حکم کردهاى، نگاهم دار، که تو حکم مىرانى و بر تو حکم نمىشود و تو هر که را دوست بدارى، خوار نمىدارى. خجسته و والا باد پروردگارِ ما!».
10 / 12
دعاى امام علیه‌السلام پس از نماز طواف
3837. ربیع الأبرار: دیده شد که حسین علیه‌السلام گِرد کعبه طواف کرد. سپس به مقام ابراهیم علیه‌السلام(40) رفت و نماز خواند. پس از آن، گونهاش را بر مقام نهاد و گریست و گفت: «بنده کوچکت بر درگاهت ایستاده است. گدایت بر درت ایستاده است. بینوایت بر درگاه توست».
این را بارها تکرار کرد و سپس باز گشت.
10 / 13
دعاء فی تعقیب الصلوات
3838. تهذیب الأحکام: رُوِیَ عَن أمیرِ المُؤمِنینَ علیه‌السلام أنَّهُ قالَ: مَن أحَبَّ أن یَخرُجَ مِنَ الدُّنیا وقَد تَخَلَّصَ مِنَ الذُّنوبِ کَما یَتَخَلَّصُ الذَّهَبُ الَّذی لا کَدَرَ فیهِ ولا یَطلُبَهُ أحَدٌ بِمَظلِمَةٍ، فَلیَقُل فی دُبُرِ کُلِّ صَلاةٍ نِسبَةَ الرَّبِّ(41) تَبارَکَ وتَعالَى اثنَتَی عَشرَةَ مَرَّةً، ثُمَّ یَبسُطُ یَدَیهِ فَیَقولُ:
اللّهُمَّ إنّی أسأَلُکَ بِاسمِکَ المَکنونِ المَخزونِ الطُّهرِ الطّاهِرِ المُبارَکِ، و أسأَلُکَ بِاسمِکَ العَظیمِ وسُلطانِکَ القَدیمِ أن تُصَلِّیَ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ، یا واهِبَ العَطایا، یا مُطلِقَ الاسارى، یا فَکّاکَ الرِّقابِ مِنَ النّارِ، أسأَلُکَ أن تُصَلِّیَ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ، و أن تُعتِقَ رَقَبَتی مِنَ النّارِ، وتُخرِجَنی مِنَ الدُّنیا آمِنا، وتُدخِلَنِی الجَنَّةَ سالِما، و أن تَجعَلَ دُعائی أوَّلَهُ فَلاحا، و أوسَطَهُ نَجاحا، وآخِرَهُ صَلاحا، إنَّکَ أنتَ عَلّامُ الغُیوبِ.
ثُمَّ قالَ أمیرُ المُؤمِنینَ علیه السلام: هذا مِنَ المَخبِیّاتِ مِمّا عَلَّمَنی رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله و أمَرَنی أن اعَلِّمَهُ الحَسَنَ وَالحُسَینَ علیهما السلام.(42)
10 / 14
دعاؤه فی طلب الولد الصالح
3839. مهج الدعوات عن الإمام الحسین علیه السلام: بِسمِ اللّهِ، یا دائِمُ یا دَیمومُ، یا حَیُّ یا قَیّومُ(43) الرَّحمنُ
10 / 13
دعاى امام علیه‌السلام در تعقیبات نمازها
3838. تهذیب الأحکام: روایت شده است که امیر مؤمنان علیه‌السلام فرمود: «هر که دوست دارد از دنیا برود، در حالى که مانند زرِ ناب پاک از ناخالصى، از گناهانش پاک باشد و هیچ کس بر او حقّى و از او طلبى نداشته باشد، باید در پىِ هر نماز، دوازده مرتبه معرّفىنامه خداى تبارک و تعالى (سوره توحید) را بخواند و دستانش را بگشاید و بگوید: «خدایا! به نام نهفته اندوخته پاکِ پاکیزه خجستهات، از تو مىخواهم و به نام بزرگ و سلطه دیرینهات، از تو مىخواهم که بر محمّد و خاندان محمّد، درود فرستى. اى بخشنده عطایا، اى آزاد کننده اسیران، اى رها کننده مردمان از آتش! از تو مىخواهم که بر محمّد و خاندان محمّد، درود فرستى و مرا را از آتش [دوزخ]، آزاد سازى و ایمن از دنیا ببرى و به سلامت، به بهشت در آورى و آغازِ دعایم را رستگارى، میان آن را کامیابى و پایانش را صلاح قرار دهى، که تو از همه نهانىها آگاهى».
سپس امیر مؤمنان علیه‌السلام فرمود: «این، از چیزهاى نهانىاى است که پیامبر خدا صلى الله علیه و آله به من آموخت و به من فرمان داد که آن را به حسن و حسین نیز بیاموزم».
10 / 14
دعاى امام علیه‌السلام در طلب فرزند شایسته
3839. مهج الدعوات از امام حسین علیه السلام: به نام خدا، اى جاوید، اى همیشگى، اى زنده، اى قیام کننده به کارِ مردمان، اى رحمتگرِ مهربان، اى برطرف کننده اندوه، اى گشایشگرِ حزن، اى مبعوث کننده پیامآوران، اى راستْوعده!
الرَّحیمُ، یا کاشِفَ الغَمِّ، یا فارِجَ الهَمِّ، یا باعِثَ الرُّسُلِ، یا صادِقَ الوَعدِ، اللّهُمَّ إن کانَ لی عِندَکَ رِضوانٌ ووُدٌّ فَاغفِر لی ومَنِ اتَّبَعَنی مِن إخوانی وشیعَتی. وطَیِّب ما فی صُلبی، بِرَحمَتِکَ یا أرحَمَ الرّاحِمینَ، وصَلَّى اللّهُ عَلى سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ وآلِهِ أجمَعینَ.(44)
10 / 15
دعاؤه فی السجود
3840. مقتل الحسین علیه‌السلام للخوارزمی: رُوِیَ فِی المَراسیلِ أنَّ شُرَیحا قالَ: دَخَلتُ مَسجِدَ رَسولِ اللّهِ صلى الله علیه و آله فَإِذَا الحُسَینُ بنُ عَلِیٍّ علیه‌السلام فیهِ ساجِدٌ یُعَفِّرُ خَدَّهُ عَلَى التُّرابِ، وهُوَ یَقولُ:
سَیِّدی ومَولایَ! ألِمَقامِعِ الحَدیدِ خَلَقتَ أعضائی؟ أم لِشُربِ الحَمیمِ(45) خَلَقتَ أمعائی(46)؟ إلهی لَئِن طالَبتَنی بِذُنوبی لَاطالِبَنَّکَ بِکَرَمِکَ، ولَئِن حَبَستَنی مَعَ الخاطِئینَ لَاخبِرَنَّهُم بِحُبّی لَکَ، سَیِّدی إنَّ طاعَتَکَ لا تَنفَعُکَ، ومَعصِیَتی لا تَضُرُّکَ، فَهَب لی ما لا یَنفَعُکَ، وَاغفِر لی ما لا یَضُرُّکَ، فَإِنَّکَ أرحَمُ الرّاحِمینَ.(47)
10 / 16
دعاؤه فی الاستسقاء
3841. کتاب من لا یحضره الفقیه: جاءَ قَومٌ مِن أهلِ الکوفَةِ إلى عَلِیِّ بنِ أبی طالِبٍ علیه‌السلام فَقالوا لَهُ: یا أمیرَ المُؤمِنینَ! ادعُ لَنا بِدَعَواتٍ فِی الاستِسقاءِ، فَدَعا عَلِیٌّ علیه‌السلام الحَسَنَ وَالحُسَینَ علیهما السلام … ثُمَّ قالَ لِلحُسَینِ علیه السلام: ادعُ.
خدایا! اگر [در تقدیرت] از من خشنودى و با من مهربانى، مرا بیامرز و نیز هر کس از برادران و پیروانم را که مرا پیروى مىکنند، و آنچه را در پشتِ من است، نسلى پاک قرار ده، به رحمتت، اى مهربانترینِ مهربانان! خداوند، بر سرورمان محمّد و همگى خاندانش درود فرستد.
10 / 15
دعاى امام علیه‌السلام در سجده
3840. مقتل الحسین علیه السلام، خوارزمى: در روایتهاى مُرسَل(48) آمده است که شُرَیح مىگوید: به مسجد پیامبر خدا صلى الله علیه و آله وارد شدم که دیدم حسین بن على علیه‌السلام به سجده افتاده و گونهاش را بر خاک مىمالد و مىگوید: «سرور و مولاى من! آیا اندام مرا براى گُرزهاى آهنین آفریدى؟ یا معده و رودهام را براى نوشیدن آب داغِ دوزخ، خلق کردى؟(49) خداى من! اگر مرا به سبب گناهان، بازخواست کنى، تو را به کَرَمت بازخواست مىکنم و اگر مرا با خطاکارانْ محبوس کنى، آنان را از محبّتم به تو باخبر مىسازم.
سرور من! فرمانبُردارى از تو، براى تو سودى ندارد و سرپیچى من، به تو زیانى نمىرساند. پس آنچه را به تو سودى نمىدهد، به من بده و آنچه را به تو زیانى نمىرساند، بر من ببخش، که تو مهربانترینِ مهربانانى».
10 / 16
دعاى امام علیه‌السلام در طلب باران
3841. کتاب من لا یحضره الفقیه: گروهى از کوفیان نزد امام على علیه‌السلام آمدند و گفتند: اى امیر مؤمنان! براى طلب باران بر ما دعاهایى کن.
على علیه‌السلام حسن علیه‌السلام و حسین علیه‌السلام را فرا خواند …. سپس به حسین علیه‌السلام فرمود: «دعا کن».
فَقالَ الحُسَینُ علیه السلام: اللّهُمَّ مُعطِیَ الخَیراتِ مِن مَظانِّها، ومُنزِلَ الرَّحَماتِ مِن مَعادِنِها، ومُجرِیَ البَرَکاتِ عَلى أهلِها، مِنکَ الغَیثُ المُغیثُ، و أنتَ الغِیاثُ المُستَغاثُ، ونَحنُ الخاطِئونَ و أهلُ الذُّنوبِ، و أنتَ المُستَغفَرُ الغَفّارُ، لا إلهَ إلّا أنتَ، اللّهُمَّ أرسِلِ السَّماءَ عَلَینا دیمَةً(50) مِدرارا، وَاسقِنَا الغَیثَ واکِفا(51) مِغزارا، غَیثا مُغیثا، واسِعا مُسبِغا مُهطِلًا، مَریئا مَریعا، غَدَقا(52) مُغدِقا، عُبابا(53) مُجَلجِلًا(54)، سَحّا(55) سَحساحا، بَسّا(56) بَسّاسا، مُسبِلًا(57) عامّا، وَدقا(58) مِطفاحا، یَدفَعُ الوَدقَ بِالوَدقِ دِفاعا، ویَطلُعُ القَطرُ مِنهُ، غَیرَ خُلَّبِ البَرقِ(59)، ولا مُکَذَّبِ الرَّعدِ، تَنعَشُ بِهِ الضَّعیفَ مِن عِبادِکَ، وتُحیی بِهِ المَیِّتَ مِن بِلادِکَ، مَنّا عَلَینا مِنکَ، آمینَ یا رَبَّ العالَمینَ.
فَما تَمَّ کَلامُهُ حَتّى صَبَّ اللّهُ الماءَ صَبّا.(60)
3842. عیون الأخبار لابن قتیبة عن إسرائیل عن الحسین علیه‌السلام أنَّهُ کانَ إذَا استَسقى قالَ: اللّهُمَّ
حسین علیه‌السلام گفت: «خدایا! اى عطا کننده خیرها از گنجینههایشان، و فرو فرستنده رحمتها از معدنهایشان، و روانه کننده برکتها بر شایستگانشان! ابرِ بارانزا از توست و تویى فریادرسِ هر یارىخواه و ماییم خطاکار و گنهکار. تویى که از او آمرزش مىخواهند و او بسى مىآمرزد. خدایى جز تو نیست.
خدایا! بر ما بارانى بىصدا و پُرآب، از آسمان، روانه کن و بارانى سرشار از قطرهها بر ما فرو ریز؛ بارانى پُرآب، گسترده، لبریز، پیوسته خوش و بابرکت، درشت و بزرگ، فراوان، با صداى رعد، پیاپى و ناگسسته، نرم و روان، رها و فراگیر؛ بارانى سیلآسا که چکّههایش یکدیگر را برانند و قطرهها از آن، سر بر آورند، نه ابرى که بدرخشد و بغرّد، امّا بارانى نریزد؛ بارانى که با آن، بندگان ضعیفت، سرزنده گردند و زمینهاى مُردهات را زنده کنى. منّتى از توست بر ما. آمین، اى پروردگارِ جهانیان!».
سخنش تمام نشده بود که خداوند، بارانى سیلآسا فرو بارید.
3842. عیون الأخبار، ابن قُتَیبه به نقل از اسرائیل، از حسین علیه السلام، هنگامى که باران مىطلبید: خدایا! بارانى بر ما فرو فرست؛ بارانى گسترده و رها، فراگیر،
اسقِنا سَقیا واسِعَةً وادِعَةً، عامَّةً نافِعَةً غَیرَ ضارَّةٍ، تَعُمُّ بِها حاضِرَنا وبادِیَنا، وتَزیدُ بِها فی رِزقِنا وشُکرِنا، اللّهُمَّ اجعَلهُ رِزقَ إیمانٍ وعَطاءَ إیمانٍ، إنَّ عَطاءَکَ لَم یَکُن مَحظورا، اللّهُمَّ أنزِل عَلَینا فی أرضِنا سَکَنَها، و أنبِت فیها زینَتَها ومَرعاها.(61)
10 / 17
دعاؤه فی دفع الأعداء
3843. طبّ الأئمّة لابنَی بِسطام عن عبد اللّه بن المفضّل النوفلیّ عن أبیه عن الحسین بن علیّ علیهما السلام: کَلِماتٌ إذا قُلتُهُنَّ ما ابالی مِمَّنِ اجتَمَعَ عَلَیَّ الجِنُّ وَالإِنسُ: بِسمِ اللّهِ وبِاللّهِ وإلَى اللّهِ وفی سَبیلِ اللّهِ، وعَلى مِلَّةِ رَسولِ اللّهِ صلى الله علیه و آله، اللّهُمَّ اکفِنی بِقُوَّتِکَ وحَولِکَ وقُدرَتِکَ شَرَّ کُلِّ مُغتالٍ(62) وکَیدَ الفُجّارِ، فَإِنّی احِبُّ الأَبرارَ واوالِی الأَخیارَ، وصَلَّى اللّهُ عَلى مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ وآلِهِ وسَلَّمَ.(63)
3844. مهج الدعوات عن الإمام الحسین علیه‌السلام فی دُعائِهِ: یا مَن شَأنُهُ الکِفایَةُ، وسُرادِقُهُ(64) الرِّعایَةُ! یا مَن هُوَ الغایَةُ وَالنِّهایَةُ! یا صارِفَ السّوءِ وَالسَّوایَةِ وَالضُرِّ! اصرِف عَنّی أذِیَّةَ العالَمینَ مِنَ الجِنِّ وَالإِنسِ أجمَعینَ، بِالأَشباحِ النّورانِیَّةِ، وبِالأَسماءِ السُّریانِیَّةِ، وبِالأَقلامِ الیونانِیَّةِ، وبِالکَلِماتِ العِبرانِیَّةِ، وبما نَزَلَ فِی الأَلواحِ مِن یَقینِ الإِیضاحِ.
اجعَلنِی اللّهُمَّ فی حِرزِکَ وفی حِزبِکَ، وفی عِیاذِکَ وفی سِترِکَ وفی کَنَفِکَ، مِن
سودرسان و بىزیان، که شهرى و روستایى را فرا بگیرد و بر روزى و سپاس ما بیفزاید.
خدایا! آن را روزىِ ایمان و بخششِ ایمان قرار ده، که عطاى تو، مانعى بر سرِ راه ندارد.
خدایا! رحمت سرزمینمان را بر ما فرو فرست و زینت و گیاهش را برویان».
10 / 17
دعاى امام علیه‌السلام در دور کردن دشمنان
3843. طبّ الائمّة علیهم السلام، دو پسر بسطام به نقل از عبد اللّه بن مفضّل نَوفَلى، از پدرش، از امام حسین علیه السلام: اینها، جملاتى هستند که چون بگویم، دیگر باکى ندارم که جِن و انس بر ضدّ من گِرد هم آیند: «به نام خدا و به [یارى] خدا و به سوى خدا و در راه خدا و بر دین پیامبر خدا! خدایا! مرا به توان و حرکت و نیرویت، از شرّ هر کِشنده به نیرنگ و حیله بدکاران، کفایت کن، که من نیکان را دوست مىدارم و با برگزیدگان، همبستگى دارم، و خداوند بر محمّدِ پیامبر و خاندانش درود و سلام فرستد!».
3844. مهج الدعوات از امام حسین علیه السلام، در دعایش: اى که کارش کفایت کردن است و سراپردهاش رعایت نمودن! اى که غایت و انتهایى! اى برگرداننده بدى و زشتى و گرفتارى [از بندگان]! آزار همه جهانیان را، چه جِنّ و چه انس، از من بگردان، به حقّ جانهاى نورانى و نامهاى سُریانى و قلمهاى یونانى و کلمههاى عِبرانى و آنچه از یقینهاى روشنگر که در لوحها فرود آمده است.
کُلِّ شَیطانٍ مارِدٍ، وَعدُوٍّ راصِدٍ، ولَئیمٍ مُعانِدٍ، وضِدٍّ کَنودٍ(65)، ومِن کُلِّ حاسِدٍ، بِبِسمِ اللّهِ استَشفَیتُ، وبِسمِ اللّهِ استَکفَیتُ، وعَلَى اللّهِ تَوَکَّلتُ، وبِهِ استَعَنتُ، وإلَیهِ استَعدَیتُ عَلى کُلِّ ظالِمٍ ظَلَمَ، وغاشِمٍ غَشَمَ، وطارِقٍ طَرَقَ، وزاجِرٍ زَجَرَ، فَاللّهُ خَیرٌ حافِظا وهُوَ أرحَمُ الرّاحِمینَ.(66)
10 / 18
تَسبیحه فی الیوم الخامس من الشهر
3845. الدعوات: تَسبیحُ الحُسَینِ بنِ عَلِیٍّ علیه‌السلام فِی الیَومِ الخامِسِ [مِنَ الشَّهرِ]: سُبحانَ الرَّفیعِ الأَعلى، سُبحانَ العَظیمِ الأَعظَمِ، سُبحانَ مَن هُوَ هکَذا ولا یَکونُ هکَذا غَیرُهُ، ولا یَقدِرُ أحَدٌ قُدرَتَهُ، سُبحانَ مَن أوَّلُهُ عِلمٌ لا یوصَفُ، وآخِرُهُ عِلمٌ لا یَبیدُ، سُبحانَ مَن عَلا فَوقَ البَرِیّاتِ بِالإِلهِیَّةِ فَلا عَینٌ تُدرِکُهُ، ولا عَقلٌ یُمَثِّلُهُ، ولا وَهمٌ یُصَوِّرُهُ، ولا لِسانٌ یَصِفُهُ بِغایَةِ ما لَهُ مِنَ الوَصفِ، سُبحانَ مَن عَلا فِی الهَواءِ، سُبحانَ مَن قَضَى المَوتَ عَلَى العِبادِ، سُبحانَ المَلِکِ المُقتَدِرِ، سُبحانَ المَلِکِ القُدّوسِ، سُبحانَ الباقِی الدّائِمِ.(67)
10 / 19
دعاؤه فی الرغبة إلى الآخرة
3846. کشف الغمّة عن راشد بن أبی روح الأنصاری: کانَ مِن دُعاءِ الحُسَینِ بنِ عَلِیٍّ علیه السلام: اللّهُمَّ
خدایا! مرا در حفظ و حزب خودت قرار ده، و نیز در پناه و پرده و سایه حمایتت از هر شیطان رانده شده و دشمن کمین کرده و مُعاند پَست و مخالف ناسپاس و از هر حسود.
به «بسم اللّه»، شفا خواستم و به نام خدا، کفایت جُستم و بر خدا، توکّل کردم و به او یارى خواستم و او را فریادرسِ خود در برابر هر ظالمى که ظلم کند و هر ستمکارى که ستم کند و هر بدرفتارى که بدرفتارى نماید و هر کوبندهاى که بکوبد و هر کسى که به فریاد، باز مىدارد، که خدا، بهترین نگهبان و مهربانترینِ مهربانان است.
10 / 18
تسبیح امام علیه‌السلام در روز پنجم هر ماه
3845. الدعوات: تسبیح حسین بن على علیه‌السلام در روز پنجم [از هر ماه]، چنین بود: «منزّه است خداى بلند مرتبه والا. منزّه است خداى بزرگ و بزرگتر. منزّه است کسى که چنین است و جز او، اینچنین نیست و کسى توانایىِ او را ندارد. منزّه است کسى که آغازش دانشى وصفناشدنى است و پایانش، دانشى پایانناپذیر. منزّه است کسى که با خدایىاش، بر مردمان، برترى یافته است؛ نه چشمى او را درمىیابد و نه خِردى او را شبیهسازى مىکند و نه خیالى او را به تصویر مىکشد و نه زبانى او را به نهایت وصفى که دارد، توصیف مىکند. منزّه است کسى که برتر از [جاگرفتن در] فضاست. منزّه است کسى که مرگ را بر بندگان، مقدّر کرد. منزّه است فرمانرواىِ مقتدر. منزّه است فرمانرواىِ بسیار پاک. منزّه است ماندگارِ جاوید».
10 / 19
دعاى امام علیه‌السلام در اشتیاق به آخرت
3846. کشف الغُمّة به نقل از راشد بن ابى روح انصارى: از دعاى حسین بن على علیه‌السلام این
ارزُقنِی الرَّغبَةَ فِی الآخِرَةِ حَتّى أعرِفَ صِدقَ ذلِکَ فی قَلبی بِالزَّهادَةِ مِنّی فی دُنیایَ، اللّهُمَّ ارزُقنی بَصَرا فی أمرِ الآخِرَةِ حَتّى أطلُبَ الحَسَناتِ شَوقا، و أفِرَّ(68) مِنَ السَّیِّئاتِ خَوفا، یا رَبِّ!(69)
بود: «خدایا! رغبت به آخرت را روزىام کن تا صدق آن را با بىرغبتى به دنیایم بدانم. خدایا! بصیرت در کار آخرت را روزىام گردان تا از سرِ شوق، در پىِ نیکىها باشم و از سرِ بیم از زشتىها بگریزم، اى پروردگار من!».
1) الأمالی للصدوق: ص 444 ح 592 عن محمّد بن الحسین بن علیّ بن الحسین بن علیّ بن أبی طالب عن أبیه عن جدّه:، بحار الأنوار: ج 93 ص 156 ح 20، وفی معانی الأخبار: ص 321 ح 1 عن الإمام الحسن علیه‌السلام عنه صلی الله علیه و آله وراجع: کتاب من لا یحضره الفقیه: ج 4 ص 409 ح 5888 ومکارم الأخلاق: ج 2 ص 85 ح 2229.
2) الأمالی للطوسی: ص 279 ح 534 عن أبی أحمد بن عامر الطائی عن الإمام الرضا عن آبائه:، بحار الأنوار: ج 87 ص 8 ح 13.
3) المَلَق: الزیادة فی التودّد والدعاء والتضرّع فوق ما ینبغی (النهایة: ج 4 ص 358 «ملق»).
4) الإقبال (طبعة دار الکتب الإسلامیّة): ص 349، بحار الأنوار: ج 98 ص 226 ح 3.
5) تاریخ بغداد: ج 8 ص 63 عن محمّد وزید ابنی علی عن الإمام زین العابدین علیه السلام؛ مکارم الأخلاق: ج 2 ص 8 ح 1981، تنبیه الخواطر: ج 2 ص 74، بحار الأنوار: ج 16 ص 287 ح 141 وراجع: الأمالی للطوسی: ص 585 ح 1211.
6) الأمالی للطوسی: ص 50 ح 64 عن داوود بن سلیمان الغازی عن الإمام الرضا عن آبائه:، بحار الأنوار: ج 71 ص 46 ح 56.
7) الأمالی للمفید: ص 117 ح 1 عن محمّد بن عبد اللّه بن علیّ العلوی الزیدی عن الإمام الرضا عن آبائه:، عیون أخبار الرضا علیه السلام: ج 2 ص 28 ح 22، الأمالی للطوسی: ص 597 ح 1238 کلاهما عن أحمد بن عامر الطائی عن الإمام الرضا عن آبائه عنه:، الجعفریّات: ص 222، بحار الأنوار: ج 82 ص 207 ح 13.
8) آل عمران: 18.
9) ألِهَ: بمعنى عَبَدَ عِبادَةً، والإلهُ المعبودُ وهو اللّه (المصباح المنیر: ص 19 «أله»).
10) التوحید: ص 89 ح 2 عن وهب بن وهب القرشی عن الإمام الصادق عن آبائه:، عدّة الداعی: ص 262 وفیه إلى «یطارد»، بحار الأنوار: ج 3 ص 222 ح 12.
11) الرُّسغُ: مفصل ما بین الکفّ والساعد (المصباح المنیر: ص 226 «رسغ»).
12) الرِّیاشُ: ما ظَهَر من اللِّباس (النهایة: ج 2 ص 288 «ریش»).
13) الأمالی للطوسی: ص 365 ح 771 عن علیّ بن علیّ بن رزین عن الإمام الرضا عن آبائه:، کشف الغمّة: ج 2 ص 25، بحار الأنوار: ج 91 ص 386 ح 18.
14) العُرْقُوبُ: العصبُ الغلیظ الموتّرُ فوق عقب الإنسان (الصحاح: ج 1 ص 180 «عرقب»).
15) العوذة: هی الدعاء والذکر الصادر من النبی 9 أو أهل البیت: لدفع البلاء وشفاء الأوجاع.
16) الزمر: 67.
17) طبّ الأئمّة لابنی بسطام: ص 34، بحار الأنوار: ج 95 ص 85 ح 1.
18) عوذه (بر وزن سوره)، یعنى دعا یا ذکرى که پیامبر صلى الله علیه و آله یا اهل بیت علیهم السلام براى درمان درد یا حلّمشکلى به کسى آموزش دادهاند.
19) الفتح: 1 7.
20) طبّ الأئمّة لابنی بسطام: ص 33، بحار الأنوار: ج 95 ص 84 ح 1.
21) الفردوس: ج 1 ص 469 ح 1906 وراجع: کنز العمّال: ج 2 ص 185 ح 3663 نقلًا عن ابن النجّار.
22) مهج الدعوات: ص 198، بحار الأنوار: ج 94 ص 191 ح 5.
23) المَآب: المرجِع (الصحاح: ج 1 ص 89 «أوب»).
24) المَثوى: المَنزِل (المصباح المنیر: ص 88 «ثوى»).
25) اللَّمَّةُ: الخَطرَةُ تقع فی القلب، فما کان من خَطَرات الخیر فهو من المَلَک، وما کان من خَطَرات الشّرّ فهو من الشیطان (النهایة: ج 4 ص 273 «لمم»).
26) الشَّوْبُ: الخلط (الصحاح: ج 1 ص 158 «شوب»).
27) فی بحار الأنوار: «فرج» بدل «فرح».
28) مهج الدعوات: ص 69، بحار الأنوار: ج 85 ص 214 ح 1.
29) اعتقَدت کذا: عقدتُ علیه القلبَ والضمیر (المصباح المنیر: ص 421 «عقد»).
30) نَدَبَهُ إلى الأمرِ: دعاهُ وحثَّهُ (القاموس المحیط: ج 1 ص 131 «ندب»).
31) فی المصدر: «تحرجنی»، والتصویب من بحار الأنوار.
32) دَرَجَ: مشى قلیلًا فی أوّل ما یمشی (المصباح المنیر: ص 191 «درج»).
33) المَحَجَّةُ: جادّة الطریق (الصحاح: ج 1 ص 304 «حجج»).
34) فی بحار الأنوار: «آویتنی».
35) مهج الدعوات: ص 68، بحار الأنوار: ج 85 ص 214 ح 1.
36) الطبقات الکبرى (الطبقة الخامسة من الصحابة): ج 1 ص 409 ح 383، المصنّف لابن أبی شیبة: ج 7 ص 113 ح 2 و ج 2 ص 200 ح 3 کلاهما عن شیخ یکنّى أبا محمّد بزیادة «وإنّ إلیک الرجعى» بعد «الأعلى»، کنز العمّال: ج 8 ص 82 ح 21992.
37) مسند أبی یعلى: ج 6 ص 183 ح 6753، السنن الکبرى: ج 2 ص 297 ح 3138 عن الإمام الحسن أو الإمام الحسین 8، الفردوس: ج 1 ص 483 ح 1977. وفی سنن الترمذی: ج 2 ص 328 ح 464 و مسند ابن حنبل: ج 1 ص 425 ح 1718 عن الإمام الحسن علیه السلام.
38) المَقامُ: مقام إبراهیم علیه‌السلام هو الحَجَر الذی أثّر فیه قدمه، وموضعه أیضا. وفی الحدیث: ما بین الرکن والمقام مشحون من قبور الأنبیاء (مجمع البحرین: ج 3 ص 1526 «قوم»).
39) ربیع الأبرار: ج 2 ص 149.
40) مقام ابراهیم، همان سنگىاست که اثر پاى ابراهیم علیه‌السلام بر آن نقش بسته است. در حدیث آمده که میان آن و رُکن حجر الأسود، قبر بسیارى از پیامبران است.
41) یعنی سورة الإخلاص.
42) تهذیب الأحکام: ج 2 ص 108 ح 410، کتاب من لا یحضره الفقیه: ج 1 ص 324 ح 949، معانی الأخبار: ص 140 ح 1 عن الأصبغ، مکارمالأخلاق: ج 2 ص 30 ح 2068 کلاهمانحوه، بحارالأنوار: ج 86 ص 25 ح 26.
43) قَیّوم: من أبنیة المبالغة، وهی من صفات اللّه تعالى، ومعناها: القائم بامور الخلق (النهایة: ج 4 ص 134 «قیم»).
44) مهج الدعوات: ص 23، بحار الأنوار: ج 94 ص 265 ح 3 وراجع: کمال الدین: ص 265 ح 11 وعیون أخبار الرضا علیه السلام: ج 1 ص 60 ح 29.
45) الحَمِیمُ: الماء الشدید الحرارة (مفردات ألفاظ القرآن: ص 254 «حمم»).
46) إشارة إلى الآیات: 19 21 من سورة الحجّ.
47) مقتل الحسین علیه‌السلام للخوارزمی: ج 1 ص 152.
48) مُرسَل، یعنى روایتى که در سند آن، نام یک یا چند راوى، افتاده است. م.
49) اشاره است به آیات 19 تا 21 از سوره حج.
50) الدّیمَة: المطر الذی لیس فیه رعدٌ ولا برق، و أقلّه ثلث النهار أو ثلث اللیل، و أکثره ما بلغ من العدّة (الصحاح: ج 5 ص 1924 «دیم»).
51) وکفَ البیت: قَطَرَ، وناقة وکوف: غزیرة (القاموس المحیط: ج 3 ص 206 «وکف»).
52) الغَدَقُ: المطر الکبار القطر (النهایة: ج 3 ص 345 «غدق»).
53) العُباب: المطر الکثیر (لسان العرب: ج 1 ص 573 «عبب»).
54) المُجَلْجِلُ: السحاب الذی فیه صوت الرعد (الصحاح: ج 4 ص 1659 «جلل»).
55) یقال: سحّ یسحّ سحّا، والمؤنّثة: سحّاء؛ أی دائمة الصبّ والهطل بالعطاء (النهایة: ج 2 ص 345 «سحح»).
56) البَسُّ: السَّوْق اللّیَّن (الصحاح: ج 3 ص 908 «بسس»).
57) قال ابن الأثیر: فی حدیث الاستسقاء: «اسقِنا غَیثا سابلًا» أی هاطلًا غزیرا (النهایة: ج 2 ص 340 «سبل»).
58) الوَدقُ: المطر (الصحاح: ج 4 ص 1563 «ودق»).
59) البرقُ الخُلَّب: الذی لا غَیث فیه (الصحاح: ج 1 ص 122 «خلب»).
60) کتاب من لا یحضره الفقیه: ج 1 ص 535 ح 1504، قرب الإسناد: ص 156 ح 576 عن وهب بن وهب عن الإمام الصادق عن أبیه عن جدّه: نحوه، بحار الأنوار: ج 91 ص 321 ح 9.
61) عیون الأخبار لابن قتیبة: ج 2 ص 278.
62) الاغتیال: قَتَلَهُ غیلةً؛ وهو أنیخدعه فیذهب بهإلىموضع فإذا صارإلیه قتله (الصحاح: ج 5 ص 1787 «غیل»).
63) طبّ الأئمّة لابنی بسطام: ص 116، بحار الأنوار: ج 95 ص 220 ح 17.
64) السُّرادِق: هو کلّ ما أحاط بشیء من حائط أو مضرب أو خباء (النهایة: ج 2 ص 359 «سردق»).
65) الکَنوُدُ: الکفور (القاموس المحیط: ج 1 ص 332 «کند»).
66) مهج الدعوات: ص 356، بحار الأنوار: ج 94 ص 374 ح 1.
67) الدعوات للراوندی: ص 92 ح 228، بحار الأنوار: ج 94 ص 206 ح 3.
68) فی المصدر: «وافرا»، وهو تصحیف.
69) کشف الغمّة: ج 2 ص 275.
