مقصود از حکمت علمى، هر گونه دانستنى یا معرفتى است که براى صعود به مقام انسان کامل، ضرور است. به سخن دیگر، هم دانش مربوط به عقاید، «حکمت» است، هم دانش مربوط به اخلاق، و هم دانش مربوط به اعمال. از این رو، قرآن کریم، پس از ارائه رهنمودهاى گوناگون در عرصههاى اعتقادى، اخلاقى و عملى، همه آنها را حکمت مىنامد:
«ذلِکَ مِمَّا أَوْحى إِلَیْکَ رَبُّکَ مِنَ الْحِکْمَةِ.(1)
اینها از حکمتهایى است که پروردگارت به تو وحى کرده است».
این مفهوم حکمت، نخستین فلسفه بعثت انبیاى الهى است. قرآن کریم، در آیات متعدّد بر این مطلب، تأکید کرده است، از جمله در این آیه:
«لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ إِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ وَ إِنْ کانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِی ضَلالٍ مُبِینٍ.(2)
بىگمان، [خدا] بر مؤمنان در بر انگیختن فرستادهاى از ایشان، منت نهاده است که آیاتش را بر ایشان مىخواند و آنها را پاکیزه مىگرداند و به ایشان، کتاب و حکمت مىآموزد، هر چند پیش از آن، در گمراهى آشکارى بودهاند».
1) ر. ک: اسرا: آیه 39.
2) آل عمران: آیه 164. نیز، ر. ک: بقره: آیه 129 و 151، جمعه: آیه 2.
