خلیفه جنایتکار اموی که فاجعه کربلا به دستور او پدید آمد.وی در سال 25 هجری تولد یافت. جوانی میگسار، سگباز و اهل بوزینه بازی و عیاشی بود.(1) چون معاویه مرد، با او به عنوان خلافت بیعت کردند.معاویه پیش از مرگش از بسیاری بیعت بر ولیعهدی او گرفته بود.یزید اندیشههای الحادی داشت و به مبدا و معاد بی عقیده بود.بی بند و بار واهل عیش و طرب بود.در زمان او فسق و فجور به والیان هم گسترش یافت و آوازه خوانی در مکه و مدینه آشکار شد و مردم به شرابخواری علنی پرداختند.(2)
سید الشهدا «ع» وقتی با اصرار ولید و مروان برای بیعت با یزید مواجه شد به فسق اوشهادت داد و فرمود: «یزید رجل فاسق شارب الخمر قاتل النفس المحترمة معلن بالفسق ومثلی لا یبایع مثله».(3) یزید، مردی فاسق، شرابخوار، آدم کش است که آشکارا گناه میکند وکسی همچون من با کسی مثل او بیعت نخواهد کرد.
این شناختسید الشهدا «ع» از یزید، سابقه داشت.حتی روزی در یک جلسه، آنحضرت در پاسخ معاویه که از یزید ستایش کرد، برخاسته، زشتیها و مفاسد یزید را برشمرد و به معاویه به خاطر بیعت گرفتن از این و آن برای پسرش یزید، اعتراض کرد.(4)
یزید نیز همچون پدرش، به حیف و میل بیت المال و کشتن انسانهای با ایمان و ایجاد فساد و مفاسد در دستگاه حکومت پرداخت.به والی مدینه نوشت که به زور ازسید الشهدا «ع» بیعت بگیرد و اگر نپذیرفت، گردن او را بزند.برای سرکوبی هواداران امامحسین «ع» که با مسلم بن عقیل در کوفه بیعت کرده بودند، «ابن زیاد» را به ولایت کوفه گماشت و به کشتن امام فرمان داد. «ابن جوزی» درباره او گفته است: «چگونه قضاوت
میکنید درباره مردی که سه سال حکومت کرد، در سال اول حسین «ع» را به شهادترساند و در سال دوم مردم مدینه را دچار وحشت ساخت و مدینه را برای لشکریان خودمباح گرداند و در سال سوم، خانه خدا را با منجنیق سنگباران کرد و ویران ساخت.»(5) کهاشاره به حادثه کربلاست و «واقعه حره» که مردم مدینه در سال 63 هجری بر ضد والی قیام کردند و او و دیگر امویان را از شهر بیرون نمودند و این پس از آن بود که فساد و آلودگی و جنایات یزید بر آنان آشکار شد.یزید هم مسلم بن عقبه را با لشکری برای قتل عام مردمفرستاد.در سال 64 هجری نیز همان سپاه برای سرکوب قیام عبدالله بن زبیر به مکه هجوم بردند و به مسجد الحرام و حرم خدا با منجنیق حمله کردند.کعبه و مسجد الحرام سوخت و ویران شد و عدهای کشته شدند.(6) ننگها و آلودگیهای یزید، بیش از آن است که در اینمختصر بگنجد.(7) مدت حکومت یزید، سه سال و هشت ماه بود و در سال 64 در «حوارین» از اطراف دمشق مرد(8) و در «باب الصغیر» دمشق دفن شد.(9)
1) سفینة البحار، ج 1، ص 528.
2) مروج الذهب، ج 3، ص 67.
3) بحار الانوار، ج 44، ص 325.
4) الغدیر، ج 1، ص 248.
5) تذکرة الخواص، ابن جوزی، ص 164.
6) مروج الذهب، ج 3، ص 69 تا 72، العقد الفرید، ج 5، ص 139.
7) از جمله در این باره ر.ک: حیاة الامام الحسین ج 2، ص 180، الغدیر، ج 10، ص 248 تا 256. تاریخ مفصل اسلام، عمادزاده، ص 267.
8) مروج الذهب، ج 3، ص 53.
9) سفینة البحار، ج 1، ص 582.
