نهضت‏ یا شورش؟

حرکت امام حسین‏ «ع‏» که بصورت امتناع از بیعت با یزید و هجرت به مکه و از آنجا به‏کربلا بود، حرکتی الهام گرفته از قرآن و سنت پیامبر «ص‏» و بر اساس عمل به تکلیف در برابر حکومت جور و ولایت فسق و برای مبارزه با بدعتها و مقابله با اعاده جاهلیت بود (-اهداف نهضت عاشورا).این از مجموعه سخنان و خطبه‏های آن حضرت و ماهیت‏ قیام وی و عملکرد امویان روشن است و چون مبتنی بر اصل‏ «ولایت صالحان‏» و فلسفه‏ سیاسی ناب اسلام بود و آن حضرت، صرفا برای قیام به وظایف امامت و نهی از منکر و احیای سیره پیامبر «ص‏» دست به آن حرکت زد، حرکت او یک‏ «نهضت مکتبی‏» تلقی‏می‏شود.اما هواداران بنی امیه، چه در آن زمان و چه قرنهای بعد و حتی عصر حاضر، کوشیده‏اند که حرکت آن حضرت را نوعی شورش، آشوب، فتنه‏انگیزی، ایجاد تفرقه در امت و تمرد از خلافت معرفی کنند و در کشتن او، حق را به جانب یزید بدهند که یک‏ شورشگر بر ضد خلافت مرکزی را کشته است.در این مورد، به احادیثی هم استناد می‏کنند که رسول خدا «ص‏» به کشتن کسی که یکپارچگی امت را به هم زند فرمان داده‏ است و می‏گویند: «قتل الحسین بسیف جده‏».در حالی که حدیث، بر فرض صحت‏ مخصوص جایی است که حکومتی اسلامی و حاکمی متعهد و عادل باشد و کسی یا کسانی بخواهند بر ضد آن آشوب و فتنه‏گری کنند.اما نه حکومت امویان مشروع بود، نه‏بیعت مردم آزادانه و به اختیار بود، نه حکام، به دین و عدل رفتار می‏کردند و نه از ارتکاب ‏فسق و فجور و محرمات پروا داشتند و نه مال و جان و نوامیس مسلمانان پاک، از تعرض و ستم یزید و عمال او مصون بود.بنابراین جهاد بر ضد چنین حکومتی، تکلیف دینی امام ‏حسین‏ «ع‏» بود.

گر چه امام می‏دانست که در آن شرایط، به پیروزی نظامی سریع دست نمی‏یابد، اما باز چنان نبود که بی‏فکر و برنامه و بدون نقشه خود را به کشتن دهد.نتایج مقطعی و دراز مدت آن حرکت‏ خونین در آگاهانیدن مردم و افشای چهره ظلم و ایجاد انگیزه مبارزه درمردم و حفظ دین از نابودی و بالاتر از همه‏ «عمل به وظیفه‏» آن حضرت را به قیام

واداشت‏ و اینها برای آن امام، «فتح‏» به شمار می‏رفت، هر چند خون خود و یارانش در این راه، ریخته می‏شد.چون می‏دانست که به هر تقدیر او را خواهند کشت، برای نحوه شهادت‏ برنامه ریزی کرد تا به مؤثرترین صورت و الهام بخش‏ترین شکل در آید.در واقع، سلاح‏ او «شهادت‏» بود و در استراتژی او «خون‏»، بر «شمشیر» پیروز شد.