آل بویِه که براى نخستین بار در سال 334 ق، وارد بغداد شدند، فضاى عراق را که براى شیعه آماده بود، کاملًا متحوّل کردند. شیعیان، تا حدود یک قرن بعد از آن
که آل بویه در عراق بودند (447 ق)، پشتیبانى مستحکم در عراق و ایران داشتند. یکى از مظاهر حمایت آل بویِه از شیعیان، رسیدگى به عتبات مقدّس عراق و عمارت حرم ائمّه علیهم السلام در شهرهاى مختلف آن و نیز رسیدگى به سادات مقیم این شهرها بود.
در دوره سلطنت آل بویه، امیران محلّىِ دیگرى هم در عراق بودند که شیعه و علاقهمند به بازسازى حرم امام حسین علیه‌السلام بودند. در سال 368 ق، به فرمان عمران بن شاهین (مؤسّس سلسله شاهینیه در منطقه بَطیحه)، رواقهایى در حرمهاى امام على علیه‌السلام و امام حسین علیه السلام، ساخته شد.(1) وى امیرى محلّى بود کهکسى از خاندان بویه، قادر به آرام ساختن وى نبود و در سال 369 ق، در گذشت.(2)
عضد الدوله، بزرگترین سلطان بویهاى، در سال 371 ق، به زیارت نجف و کربلا رفت و کمکهاى بسیارى به فقراى این دو شهر کرد.(3) نیز زمانى که ضَبة بن محمّد اسدى، به کربلا یورش برد و حرم راغارت کرد، توسّط نیروهاى عضد الدوله، تعقیب، دستگیر و مجازات شد.(4)
ساکنان شهرهاى کربلا و نجف، در تمام ادوار، همگى از شیعیان بودهاند و این دو شهر، از اساس، به عنوان دو شهر شیعه بنیانگذارى شده بود. طبیعى است که مردم عرب و قبایل اطراف، نهایت توجّه را نسبت به مرقدهاى آن بزرگواران داشتند. این، بزرگترین حمایت از برقرارى و پایدارى بناهاى ساخته شده بود.
دو اقدام مهم براى حفظ آبادىِ عتبات، یکى فراهم کردن آب این شهرها و دیگرى، کشیدن دیوار در اطراف آنها بود که معمولًا بانیان خیر، از میان حاکمان و دولتمردان، دست به این اقدامات مىزدند.
1) فرحة الغرى: ص 148، إرشاد القلوب: ص 438.
2) البدایة والنهایة: ج 11 ص 295.
3) فرحة الغرى: ص 132.
4) الکامل فى التاریخ: ج 5 ص 440.
