محفلها و مجلسهایی که در سوگ حسینی و برای احیای خاطره عاشورا، در مساجد وحسینیهها و منازل، در ایام عاشورا یا در روزهای دیگر در طول سال برگزار میشود و از پر برکتترین آثار شهادت ابا عبدالله «ع» و زمینه مناسبی برای تبلیغ و موعظه و تقویت آگاهی مردم به دین و علایق مذهبی است و در روایات نیز تاکیده شده که چنین مجالسیهمواره برپا شود.طبق روایات، برای سید الشهدا «ع» مجالس متعددی از سوی فرشتگان، جنیان، کروبیان، انبیای پیشین، رسول خدا و ائمه (ص) برگزار شده که بر شهادت مظلومانه آن حضرت گریستهاند.همچنین مجالسی که پس از حادثه عاشورا در کربلا، کوفه، شام، دیر راهب، مدینه، مکه و… در همان سال حادثه برگزار شده است.مرحوم شیخ جعفر شوشتری بطور مبسوط، به توضیح این مجالس پرداخته است و در هر کدام، مرثیه خوان، گریه کننده، زمان و محل آن را توضیح داده است.(1) کل این مجالس را به پنج دسته، تقسیم کرده است:
-مجالسی که قبل از خلقت آدم، برگزار شده است.
-مجالسی که بعد از آدم و قبل از تولد امام حسین «ع» برگزار شده است.
-مجالسی که قبل از شهادتش برگزار شده است.
-مجالسی که بعد از شهادتش در دنیا برگزار شده است.
-مجالسی که پس از فنای دنیا، در قیامت بر پا خواهد شد.
«مجالس حسینی» نیز، نام کتابی از علی محمد علی دخیل است (ترجمه مصطفی خبازان) که مجموعهای از مقالات، درباره چهارده معصوم و معارف اهل بیت «ع» است. همچنانکه «مقتل» نام نوعی از کتابها در شهادت امام حسین «ع» است، مجلس و مجالس نیز نوعی کتب است که بخش بخش به بیان فضایل و مسایل مربوط به سید الشهدا میپردازد و برای وعاظ نوشته میشود که از روی آن منبر روند و مطالبش را برای حاضران بگویند، به این نام کتب متعددی نگاشته شده است.از جمله «المجالس الحسینیة» که کتابی فارسی در اسرار شهادت امام حسین «ع» است.از نظام العلماء میرزا رفیع تبریزی (م 1336).(2)
1) الخصائص الحسینیه، شوشتری، ص 102 تا 137.
2) الذریعة الی تصانیف الشیعه، ج 19، ص 359.
