حضرت اباعبدالله علیه السلام در یکی از سخنان ارزنده خود، امام علی علیه السلام را از دیدگاه پیامبر خدا میشناساند که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نسبت به امام علی علیه السلام چگونه میاندیشید؟ و او را چگونه معرّفی میفرمود؟.
حدیث 53
قال الامام الحسین علیه السلام: اَخْرَجَ رَسُولُالله صلی الله علیه وآله ذاتَ یَوْمٍ وَ هُوَ راکِبٌ وَ خَرَجَ عَلِیّ علیه السلام وَهُوَ یَمْشی فقال: یا أَبَا الْحَسَنَ إِمّا أَنْ تَرْکَبَ وَ إِمَّا أَنْ تَنْصَرِفَ، فِإِنَّ اللهَ عَزَّوَجَلَّ أَمَرَنِی أَنْ تَرْکَبَ إِذا رَکِبْتُ، وَ تَمْشِی إِذا مَشَیْتُ، وَ تَجْلِسَ إِذا جَلَسْتُ، إِلاَّ أَنْ یَکُونَ حَدٌّ مِنْ حُدُودِ اللهِ لابُدَّلَکَ مِنَ الْقِیامِ. وَ ما اَکْرَمَنِیَ اللهُ بِکَرامَةٍ إِلاَّ وَ أَکْرَمَکَ بِمِثْلِها، خَصَّنِیَ اللهُ بِالنُّبُوَّةِ وَ الرِّسالَةِ وَ جَعَلَکَ وَلِیِّی فِی ذلِکَ، تَقُومُ فِی حُدُودِهِ وَ فِی أَصْعَبِ أُمُورِهِ. وَالَّذِی بَعَثَ مُحَمَّداً بِالْحَقِّ نَبِیَّاً ما آمَنَ بِی مَنْ أَنْکَرَکَ، وَ لا أَقَرَّبِی مَنْ جَحَدَکَ، وَلا آمَنَ بِی مَنْ کَفَرَبِکَ، وَ أَنَّ فَضْلَکَ لَمِنْ فَضْلِی، وَ أَنَّ فَضْلِی لِفَضْلِاللهِ وَ هُوَ قَوْلُاللهِ عَزَّوَجَلَّ: «قُلْ بِفَضْلِ اللهِ وَ بِرَحْمَتِهِ فَبِذلِکَ فَلْیَفْرَحُوا هُوَ خَیْرٌ مِمَّا یَجْمَعُونَ، «(1) یَعْنِی فَضْلُاللهِ نُبُوَّةُ نَبِیِّکُمْ، وَ رَحْمَتُهُ وِلایَةُ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طالِب علیه السلام: فَبِذلِکَ قالَ بِالنُّبُوَّةِ وَالْوِلایَةِ فَلْیَفْرَحُوا. یَعنِی الشِّیعَةُ خَیْرٌ مِمَّا یَجْمَعُونَ یَعنِی مُخالِفِیهِمْ مِنَ الأَْهْلِ وَ الْمالِ وَ الْوَلَدِ فِی دارِ الدُّنیا. وَاللهِ یا عَلِیُّ ما خُلِقْتَ إِلاَّ لِتَعْبُدَ رَبَّکَ، وَ لِیُعْرَفَ بِکَ مَعالِمُ الدِّیْنِ، وَ یَصْلَحُ بِکَ دارِسِ السَّبِیلِ، وَ لَقَدْ ضَلَّ مَنْ ضَلَّ عَنْکَ، وَ لَنْ یَهْتَدِی إِلَی اللهِ مَنْ لَمْ یَهْتَدِ إِلَیْکَ وَ إِلی وِلایَتِکَ وَ هُوَ قَوْلُ رَبِّی عَزَّوَجَلَّ: «وَ إِنّی لَغَفَّارٌ لِمَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً ثُمّاهْتَدی»(2) یعنی: إِلی وِلایَتِکَ، وَ لَقَدْ أَمَرَنِی تَبارَکَ وَ تَعالی إِذَاافْتَرَضَ مِنْ حَقِّکَ مَا افْتَرَضَهُ مِنْ حَقِّی، وَ أَنَّ حَقَّکَ لَمَفْرُوضٌ عَلی مَن آمَنَ بِی وَ لَوْلاکَ لَمْ یُعْرَفْ حِزْبُاللهِ وَ بِکَ یُعْرَفُ عَدُوُّاللهِ وَ مَنْ لَمْ یُلْقِهِ بِوِلایَتِکَ لَمْ یُلْقِهِ
بِشَیْیءٍ، وَ لَقَدْ أَنْزَلَاللهُ عَزَّوَجَلَّ «یا اَیَّهُا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما اُنْزِلَ اِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ» یَعنِی: فِی وِلایَتِکَ یا عَلِیّ «وَ إنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ»(3) وَ لَوْ لَمْ أُبَلِّغْ ما أُمِرْتُ بِهِ مِنْ وِلایَتِکَ لَحَبِطَ عَمَلِی. وَ مَنْ لَقَی اللهَ عَزَّوَجَلَّ بِغَیْرِ وِلایَتِکَ، فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَعْداً یُنْجِزُلِی، وَ ما أَقُولُ إِلاَّ قَوْلَ رَبِّی تَبارَکَ وَ تَعالی أَنَّ الَّذِی اَقُولُ لَمِنَ اللهِ عَزَّوَجَلَّ أَنْزَلَهُ فِیکَ(4)
امام حسین علیه السلام فرمود: (روزی رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در حالی که سوار بر اسب بود، از شهر مدینه خارج شد ناگاه دید که امام علی علیه السلام پیاده بدنبال او روان است، پیامبر فرمود: علی جان! یا با من سوار شو، و یا به خانه برگرد. همانا خدای قدرتمند و بزرگ بمن دستور داد که: اگر سوارهام تو نیز سوار شوی، و اگر پیاده راه میروم تو نیز پیاده راه روی و اگر نشستم تو نیز بنشینی، جز آنکه برای اجرای حدود الهی برخیزی. خداوند مرا به کرامت و ارزشی بزرگ نداشت جز آنکه آن را به تو نیز عطا فرمود، خداوند مرا به نبوّت و رسالت برگزید و تو را نیز جانشین من قرار داد که در اجرای حدود الهی قیام کنی و مشکلترین کارها را به انجام رسانی. سوگند به خدائی که محمّد را بحق برای رسالت برگزید، و آنکس که تو را انکار کند به من ایمان نیاورده است، و آنکس که تو را نشناسد به رسالت من اقرار نکرده است آنکس که امامت تو را باور ندارد به من نیز ایمان نیاورده است. فضیلت و ارزشهای تو از ارزشهای من، و ارزشهای من از خداست و این
سخن خداوند قدرتمند و بزرگ است که فرمود: «بگو به فضل خدا و رحمت او، پس به این فضل و رحمت شاد و مسرور باشند، که از آنچه گرد میآورید بهتر است». معنای این آیه چنان است که: فضل خدا: یعنی نبوّت پیامبرتان، و رحمت پروردگار: یعنی امامت علی بن ابیطالب علیه السلام. از این رو فرمود، با نبوّت و ولایت شادمان باشید.
پس شیعیان علی علیه السلام با داشتن نبوّت و ولایت از آنچه که مخالفانشان در دنیا جمعآوری میکنند «از زن و فرزند و اموال فراوان» برترند. سوگند به خدا ای علی! تو آفریده نشدی جز برای پرستش پروردگار، و برای آنکه بوسیله تو احکام و مسائل دین را مردم بیاموزند، و بوسیله تو راههای کهنه شده هدایت آبادان میشود. و همانا گمراه شد آنکس که نسبت به تو آگاهی ندارد و گمراه است. و به راه خدا هدایت نشد آنکس که نسبت به تو و ولایت تو هدایت نشده است. و این سخن پروردگار قدرتمند و بزرگ من است که فرمود: «و همانا من بسیار بخشندهام نسبت به آنکه توبه کند و ایمان بیاورد، و اعمال نیکو انجام دهد و هدایت پذیرد». یعنی ولایت تو را بپذیرد. خداوند مبارک و بزرگ آنچه از حق مرا واجب شمرد حق تو را نیز واجب کرد. حق تو بر آنکس که به من ایمان آورد واجب است. علی جان! اگر تو نبودی حزب الله شناخته نمیشد، که بوسیله تو دشمنان خدا شناسائی میشوند. و کسی که به ولایت تو علاقهای ندارد به چیزی علاقهای نخواهد داشت. که خداوند بزرگ این آیه را نازل کرد:
«ای پیامبر آنچه بر تو نازل کردیم از طرف پروردگارت، ابلاغ کن».
یعنی ولایت تو را ای علی باید ابلاغ میکردم. و فرمود: «اگر امروز ولایت علی را ابلاغ نکنی، رسالت خود را بپایان نرساندهای». و اگر در روز غدیر ولایت تو را ابلاغ نمیکردم، اعمال گذشتهام نابود میشد. هرکس خدا را بدون ولایت تو ملاقات کند، اعمال گذشتهاش نابود شده است. این وعده حتمی خدا به من است. من چیزی نمیگویم جز آنچه را که پروردگار بزرگ من فرمود، آنچه را امروز به تو گفتهام از طرف پروردگار بزرگ بود که در حق تو نازل فرمود).(5)
1) سوره یونس آیه 58.
2) سوره طه آیه 82.
3) سوره مائده آیه 67.
4) ابن بابویة، قال: حدثنا علی بن عبدالله البرقی، عن أبیه محمد بن خالد البرقی، قال: حدثنا سهل بن مرزبان الفارسی، قال: حدثنا محمد بن منصور، عن عبدالله بن جعفر، عن محمد بن الفیض بن المختار، عن أبیه، عن ابی جعفر محمد بن علی الباقر علیه السلام، عن أبیه، عن جده علیهم السلام.
5) تفسیر برهان ج1 ص488 حدیث 2.
