پرنده معروف قوی پنجه و تیز پرواز و شکاری که از نیروی بسیار برخوردار است. مجازا به اسبهای تیز تک و چابک هم گفته شده که در مسابقات و شکار، سریعا به هدف میرسد.(1) در ادبیات مرثیه، اسبی که علی اکبر «ع» بر آن مینشست، «عقاب» خوانده شده است و گویند که پیش از او، از آن حسین بن علی «ع» بود، چون ذو الجناح زیر پای آن حضرت قرار گرفت، عقاب را به علی اکبر داد و در عاشورا علی اکبر را بر آن نشاند: «فوضع علی مفرقه مغفرا فولادیا و قلده سیفا مصریا و ارکبه العقاب براقا ثانویا»(2) به نقلیدر
شب عاشورا نیز علی اکبر سوار بر آن شد و از فرات، آب به خیمهها آورد.(3) نوشتهاند: عقاب، اسبی بود که سیف بن ذی یزن برای رسول خدا هدیه فرستاد و آن هنگام، حضرت رسول «ص» پنجساله بود.عمر طولانی کرد و این از خصایص پیامبر بود که بر پشت هراسب پیری مینشست، جوان میشد.علی «ع» و امام مجتبی و سید الشهدا هم بر آن اسب سوار شده بودند و ظهر عاشورا نیز شبه پیغمبر، علی اکبر بر آن نشست و به میدان رفت. پس از مجروح شدن علی اکبر، اسب میخواست او را به خیمهها بیاورد، ولی بسبب لشکر بسیار در میدان، پیکر مجروح علی اکبر را به سمتسپاه کوفه برد، (فاحتمله الی العسکر) و این بود که علی اکبر را قطعه قطعه کردند.(4)
چه اسبی به پرواز شاهین مرو
به رفتار کبک و به رقص تذرو
رکش گرم و مو نرم، ستخوان درشت
همایون برو یال و فرخنده پشت
1) اساس البلاغه، زمخشری، لغت نامه دهخدا.
2) ریاض القدس، صدر الدین واعظ قزوینی، ج 2، ص 21.
3) همان، ج 1،، ص 264.
4) همان، ج 2، ص 38.
