از جمله کسانی بود که پس از تصمیم امام حسین «ع» برای رفتن به کوفه، تلاش میکرد آن حضرت را از این سفر بازدارد و بی وفایی کوفیان را یادآوری میکرد و چون کلماتش در اراده امام تاثیر نگذاشت، بشدت متاثر شد.(1) از کسانی بود که از شهادت سید الشهدا پیشاپیش خبر داشت و روز عاشورا در مدینه بود و با دیدن خواب و تبدیل مشکی که داشت به خون، از کشته شدن حسین با خبر شد(2)
ابن عباس، پسر عموی امیر المؤمنین و پیامبر اکرم «ص» بود و از چهرههای بارز مفسران اسلام محسوب میشد که تفسیر را از حضرت علی «ع» آموخته بود.مجالس ابن عباس، آمیخته به بحثهای قرآنی بود.وی از بزرگان اسلام بود، اما نسبت به مواضع سیاسی او درباره عثمان و امویان و مسائل حکومت و خلافت، نظرهای متناقضی ابراز شده است.به لحاظ علمی، به او «حبر امت» میگفتند.در جنگهای علی «ع» در رکاب او بود، اما برخی آشفتگیها در عملکرد او دیده میشود.وی در اواخر عمر نابینا شده بود.در سال 68هجری، در فتنه پسر زبیر، در طائف درگذشت، در حالی که هفتاد سال عمر داشت.محمد حنفیه بر او نماز گزارد.(3)
1) حیاة الامام الحسین، ج 3، ص 25.
2) امالی صدوق، ص 480.
3) برای شرح حال مفصل او از جمله ر.ک: «اعیان الشیعة»، ج 8، ص 55. «ابن عباس و مکانته فی التفسیر و المعارفالاخری» از دکتر محمد باقر حجتی.