شمایل

در اصل، به معنای صفتها و خصلتهای انسان است، اما به چهره و ویژگیها و مشخصات ‏صورت نیز گفته می‏شود.همچنین به صورت نگاری و ترسیم چهره بزرگان دین و

نگارگری وقایع مذهبی‏ «شمایل سازی‏» می‏گویند. «شمایل گردان‏» نیز به کسی گویند که‏ «تصویرهای قاب کرده بزرگان دین را به معرض نمایش گذارد».(1)

از سنتهای مذهبی قدیم در تکایا آن بوده که در ایام عزاداری برای یادآوری فرات، تشتی پرآب در گوشه‏ای از تکیه می‏نهادند، و علمی را به ستونی به نشانی علمداری‏حضرت عباس می‏بستند و بر روی پرده‏ها یا دیوارها شمایلی از شهادت هفتاد و دو تن‏ می‏کشیدند و در و دیوار را رنگ عزا می‏دادند، تا هماهنگ با محتوای تعزیه و شبیه خوانی ‏باشد.شمایل نگارانی هم همواره بوده‏اند که ذوق و هنر خویش را در راه ابا عبدالله‏ «ع‏» و موضوعات دینی مربوط به ائمه وقف می‏کردند.و کسانی با عنوان‏ «پرده‏دار» به مرثیه‏خوانی پای این شمایل و تصویرهای مذهبی می‏پرداختند.به آنان‏ «شمایل خوان‏» هم‏می‏گفتند.تابلوهای تصویرگران وقایع مذهبی، بر محور قصص قرآنی، جنگهای پیامبر وحضرت علی‏ «ع‏»، ثبت وقایع عاشورا، خروج مختار و… است.

1) فرهنگ فارسی، معین.