در پدید آمدن حوادث، خواص جامعه و چهره های شاخص و مؤثر، نقش عمده دارند. آنچه موجب شد حادثه عاشورا به آن صورت رخ دهد، عمل نکردن خواص جامعه به تکلیف خود بود و در نتیجه وضع عمومی جامعه نیز به آن سمت کشیده شد. شناخت خواص در هر حادثه مهم است. در حادثه ی کربلا نیز به آن چنین است. به تعبیر مقام معظم رهبری آیة الله خامنه ای: «تصمیم گیری خواص در وقت لازم، تشخیص خواص در وقت لازم، گذشت خواص از دنیا در لحظه ی لازم، اقدام خواص برای خدا در لحظه ی لازم، اینهاست که تاریخ را نجات می دهد، ارزش ها را نجات می دهد، ارزش ها را حفظ می کند. باید در لحظه ی لازم حرکت لازم را انجام داد. اگر وقت گذشت دیگر فایده ندارد…»(1)
در حادثه ی کربلا، کوتاهی، ترس، خود فروشی، و ترک وظیفه ای که از سوی خواص اتفاق افتاد، بستری مناسب برای شهادت مظلومانه ی امام حسین «ع» را فراهم ساخت. خواص جامعه باید عبرتهای عاشورا را بیاموزند و در هر مقطع، برای نجات اسلام به وظیفه ی خاص آن دوره و شرایط عمل کنند.(2)
1) سخنرانی در جمع لشکر 27 محمد رسول الله در سال 75 (روزنامه جمهوری اسلامی 25 / 2 / 76).
2) در این زمینه ر.ک: «رسالت خواص» سید احمد خاتمی، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
