امام سجّاد علیه السلام نقل کرد که: روزی شخصی خدمت امیرالمؤمنین علیه السلام آمد و پرسید: الناس و أشباه الناس، و النّاس در قرآن چه معنائی دارد؟. حضرت امیرالمؤمنین به فرزندش حسین علیه السلام فرمود، ای حسین جواب این مرد را بده:
حدیث 139
قال الامام الحسین علیه السلام: أَمَّا قَوْلُکَ: أَخْبِرْنی عَنِ النَّاسِ، فَنَحْنُ النَّاسُ، وَلِذلِکَ قالَاللهُ وَ تَعالی ذِکْرُهُ فی کِتابِهِ: «ثُمَّ أَفیضُوا مِنْ حَیْثُ أَفاضَ النَّاسُ»(1)
فَرَسُولُاللهِ صلی الله علیه وآله اَلَّذی أَفاضَ بِالنَّاسِ.
وَ أَمَّا قَوْلُکَ: أَشْباهُ النَّاسِ، فُهُمْ شیعَتُنا، وَ هُمْ مَوالینا، وَ هُمْ مِنَّا، وَ لِذلِکَ قالَ إبْراهیمُ علیه السلام: «فَمَنْ تَبِعَنی فَإِنَّهُ مِنّی»(2)
وَ اَمَّا قَوْلُکَ: اَلنَّسْناسُ، فَهُمْ اَلسَّوادُ الأعْظَمُ، وَ أشار بیده إلی جماعة النَّاس، ثمّ قال:
«إنْ هُمْ اِلاَّ کَالْاَنْعامِ بَلْ هُمْ اَضَلُّ سَبیلاً»(3) (4)
امام حسین علیه السلام فرمود: (اینکه گفتی «ناس» چیست؟ پس ما «ناس» هستیم و برای همین جهت خداوند بزرگ و برتر در قرآن آورده است که به پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «پس از همان راهی که همه مردم از مشعر به منی باز میگردند بازگردید» پس رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم کسی است که مردم را بازمیگرداند. امّا أشباه الناس، پس آنان شیعیان و پیروان ما هستند، و آنان از ما میباشند برای همین جهت ابراهیم پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «پس کسی که از من پیروی کند از من است» و پرسیدی که نسناس چیست؟ پس آنان انبوه جمعیّتهای موجودند «با دست بسوی جمعیّت اشاره کرد» که خدا فرمود «نیستند آنها جز همانند چهارپایان بلکه از آنها گمراهترند»(5)
1) سوره بقره آیه 199.
2) سوره ابراهیم ص36.
3) سوره فرقان، آیه 44.
4) روی الکلینی عن عدة من اصحابنا، عن سهل بن زیاد وعلی بن إبراهیم، عن أبیه، جمیعا عن ابن محبوب، عن عبدالله بن غالب، عن أبیه، عن سعید بن المسیب، قال: سمعت علی بن الحسین علیه السلام یقول: إن رجلا جاء الی امیرالمؤمنین علیه السلام فقال: أخبرنی إن کنت عالما عن الناس، وعن أشباه الناس، و عن النسناس، فقال أمیر المؤمنین علیه السلام:.
5) اصول کافی ج8 ص244 حدیث 339، تفسیر برهان ج1 ص201 حدیث 2، نورالثقلین ج4 ص21 حدیث 68، بحا رالأنوارج24 ص 95 حدیث 2، کنزالدقائق ج1 ص 485.