طایفهای از قریش، که نسب آنان به امیة بن خلف از فرزندان «عبد شمس» میرسد.امیه از دشمنان سرسخت پیامبر اسلام «ص» بود و فرزندان او و کلا بنی امیه همواره با بنی هاشم مخالف و کینه توز بودند.(1) با پیامبر به نحوی، با علی «ع» به نحو دیگر و با امام حسن و امامحسین «علیهما السلام» و سایر ائمه به گونه دیگری خصومت میورزیدند. رسولخدا «ص» آنان را لعنت کرد.در قرآن، «شجره ملعونه» (سوره اسراء آیه 60) به بنی امیه تفسیر شده است.(2)
این دودمان، با عترت پیامبر و آل علی دشمنی شدید داشتند و بزرگانی از آنان درجنگهای صدر اسلام به تیغ مسلمانان کشته شده بودند.یزید و معاویه از نسل اینان بودند که آن دشمنیها را با علی و آل علی نشان دادند. «اینان از زمان معاویه در سال 41 هجری بهحکومت رسیدند و تا سال 132 هجری حکومت داشتند و مرکز حکومتشان در شام بود.
به تبع حکومتهای روم و فارس، بساط و تشریفات و تجملات و عیش و نوشهایی راهانداخته بودند.بعضی از خلفای بنی امیه عبارت بودند از: معاویه، یزید، مروان، عبد الملک، ولید، سلیمان، عمر بن عبد العزیز، هشام و… که با مروان حمار، این سلسله منقرض شد، درجریان قیام ابو مسلم خراسانی.»(3) مدت حکومتشان هزار ماه(4) بود، از زمان امام حسنمجتبی «ع» تا زمان روی کار آمدن سفاح، یعنی 90 سال و 11 ماه و 13 روز دقیقا طول
کشید.بعضی آیه «لیلة القدر خیر من الف شهر» را بر هزار ماه حکومت آنان تاویلکردهاند.(5) ابو سفیان، در اولین روز به خلافت رسیدن عثمان به او توصیه کرد که: پس ازقبیله تیم وعدی (که ابو بکر و عمر از آن بودند) اینک حکومت به دست تو افتاده است، آن را همچون توپی در میان بنی امیه دست به دست بگردان.این سلطنت است نه چیز دیگر، من به بهشت و جهنمی باور ندارم.(6)
امویان سنت رسول خدا را تغییر دادند.خود پیامبر پیشگویی کرده بود که چنینخواهد شد: «ان اول من یبدل سنتی رجل من بنی امیة» این شعر نیز که بیاعتقادی امویان را به خدا و قیامت و وحی میرساند، از زبان یزید نقل شده است که:
لعبت هاشم بالملک فلا
خبر جاء و لا وحی نزل(7)
در زیارت عاشورا، از آل ابو سفیان، آل زیاد، آل مروان و بنی امیه نام برده شده و مورد لعنت قرار گرفتهاند.امام حسین «ع» نیز در پاسخ سخن مصرانه مروان که میخواست امام با یزید بیعت کند، فرمود: از جدم شنیدم که میفرمود خلافت بر آل ابو سفیان حرام است «الخلافة محرمة علی آل ابی سفیان».
1) ر.ک: «النزاع و التخاصم بین بنی امیة و بنی هاشم» از: مقریزی.
2) سفینة البحار، ج 1، ص 46.
3) معارف و معاریف، ج 1، ص 412.درباره وقایع زمان خلفای بنی امیه و شناخت آنها، از جمله رجوع کنید به: تتمةالمنتهی، شیخ عباس قمی و نیز منتهی الارب (ترجمه) جلد 5 و 6.
4) کتاب «هزار ماه سیاه» شرح جنایات امویان را در بردارد.نیز ر.ک: «شیعه و زمامداران خودسر» ترجمه «الشیعة والحاکمون» از محمد جواد مغنیه.
5) مروج الذهب، ج 3، ص 235.
6) استیعاب، ج 2، ص 690.
7) اشعار از «ابن زبعری» است که یزید به آنها استشهاد کرده است.