از ویژگیهای فکری و عملی یاران سید الشهدا «ع» در نهضت عاشورا، «بصیرت» وبینش بود.در فرهنگ دینی و متون معارف، از کسانی با عنوان «اهل البصائر» یاد شدهاست، یعنی صاحبان روشن بینی و بیدار دلی و شناخت عمیق نسبت به حق و باطل، امام وحجت الهی، راه و برنامه، دوست و دشمن، مؤمن و منافق.صاحبان بصیرت، چشم درونشان بیناست، نه تنها چشم سر.با آگاهی، هشیاری و انتخاب گام در راه میگذارند و عملکرد و موضعگیریهایشان ریشه اعتقادی و مبنای مکتبی و دینی دارد، جهادشان مکتبیو مبارزاتشان مرامی است، نه سودجویانه و دنیاپرستانه یا نشات گرفته از تعصبات قومی و جاهلی، یا تحریک شده تبلیغات فریبکارانه جناح باطل و سلطه زور.اهل بصیرت، راهخود را روشن و بیابهام و بحق میبینند و باطل بودن دشمن را یقین دارند و با تطمیع و تهدید، نه خود را میفروشند و نه دست از عقیده و جهاد برمیدارند.شمشیرها و جهادشان پشتوانه عقیدتی دارد.به فرموده علی «ع»: «حملوا بصائرهم علی اسیافهم».(1) بصیرتهایشان را بر شمشیرهایشان سوار کردند.
اینگونه مدافعان بینادل و پیروان دل آگاه، هم در رکاب علی «ع» با معاویه میجنگیدند، هم در همه حال امام مجتبی «ع» را حمایت میکردند، هم در عاشورا جان خویش را فدای امام خویش و نصرت قرآن میکردند.این از سخنرانیها و رجزها و پاسخهایشان روشنبود.سید الشهدا «ع» را امامی میدانستند که باید یاریش کرد و جان در راهش باخت و دشمنانش را کافر دلان نفاق پیشهای میشناختند که جهاد با آنان همچون جهاد با مشرکان بود و اجر
داشت.سخنان امام حسین «ع»، امام سجاد «ع»، حضرت اباالفضل، علی اکبر، جوانان بنی هاشم، یاران ابا عبدالله «ع» همه گویای عمق بصیرت آنان است.امام صادق «ع» درباره حضرت عباس، تعبیر «نافذ البصیرة» دارد، که گویای عمق بینش و استواری ایمان او در حمایت از سید الشهداست: «کان عمنا العباس بن علی نافذ البصیرة صلبالایمان…».(2) در زیارتنامه حضرت عباس است: «و انک مضیت علی بصیرة من امرک مقتدیا بالصالحین…».سخن علی اکبر خطاب به امام که «مگر ما بر حق نیستیم؟» مشهور است.در جبهه مقابل، کوردلانی دنیا طلب و فریب خوردگانی بیانگیزه و تحریکشدگانی نادان بودند که تبلیغات اموی چشم بصیرتشان را بسته بود و لقمههای حرام، گوش حقیقت نیوش را از آنان گرفته بود.
1) نهج البلاغه، صبحی صالح، خطبه 150.
2) اعیان الشیعه، ج 7، ص 430.