3 / 1
عدم جواز المسح على الخف فی مذهب أهل البیت
3769. مسند زید بإسناده عن الحسین بن علیّ علیهما السلام: إنّا وُلدُ فاطِمَةَ علیها السلام لا نَمسَحُ عَلَى الخُفَّینِ ولا عِمامَةٍ ولا کُمَّةٍ(1) ولا خِمارٍ ولا جِهازٍ.(2)
3770. الأمالی للطوسی بإسناده عن الحسین بن علیّ عن أبیه علیّ بن أبی طالب علیهما السلام: قالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله: … إنّا أهلُ بَیتٍ لا نَمسَحُ عَلى أخفافِنا.(3)
3 / 1
وقت الصلاة
3771. مسند زید بإسناده عن الإمام الحسین علیه السلام: نَزَلَ جِبریلُ علیه‌السلام عَلَى النَّبِیِّ صلى الله علیه و آله حینَ زالَتِ
3 / 1
جایز نبودن مسح بر کفش، از دیدگاه اهل بیت علیهم السلام
3769. مسند زید به سَنَدش، از امام حسین علیه السلام: ما فرزندان فاطمه، بر کفش و عمامه و کلاه و روسرى و لباس، مسح نمىکنیم.
3770. الأمالى، طوسى به سَنَدش، از امام حسین علیه السلام، از امام على علیه السلام: پیامبر خدا صلى الله علیه و آله فرمود: «… ما اهل بیت، بر کفشهایمان مسح نمىکنیم».
3 / 2
وقت نماز
3771. مسند زید به سَنَدش، از امام حسین علیه السلام: خورشید، در آستانه زوال بود که جبرئیل علیه‌السلام بر پیامبر صلى الله علیه و آله فرود آمد و به او فرمان داد تا نماز ظهر بخواند و وقتى
الشَّمسُ فَأَمَرَهُ أن یُصَلِّیَ الظُّهرَ، ثُمَّ نَزَلَ عَلَیهِ حینَ کانَ الفَیءُ قامَةً فَأَمَرَهُ أن یُصَلِّیَ العَصرَ، ثُمَّ نَزَلَ عَلَیهِ حینَ وَقَعَ قُرصُ الشَّمسِ فَأَمَرَهُ أن یُصَلِّیَ المَغرِبَ، ثُمَّ نَزَلَ عَلَیهِ حینَ وَقَعَ الشَّفَقُ فَأَمَرَهُ أن یُصَلِّیَ العِشاءَ، ثُمَّ نَزَلَ عَلَیهِ حینَ طَلَعَ الفَجرُ فَأَمَرَهُ أن یُصَلِّیَ الفَجرَ.(4)
3 / 3
الحث على المحافظة على الصلوات
3772. عیون أخبار الرضا علیه‌السلام بإسناده عن الحسین بن علیّ عن أبیه علیّ بن أبی طالب علیهما السلام: قالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله: لا یَزالُ الشَّیطانُ ذَعِرا(5) مِنَ المُؤمِنِ ما حافَظَ عَلَى الصَّلَواتِ الخَمسِ، فَإِذا ضَیَّعَهُنَّ تَجَرَّأَ عَلَیهِ و أوقَعَهُ فِی العَظائِمِ.(6)
3773. عوالی اللآلی بإسناده عن الحسین الشهید عن أبیه علیهما السلام عن رسول اللّه صلى الله علیه و آله: إذا کانَ وَقتُ کُلِّ فَریضَةٍ، نادى مَلَکٌ مِن تَحتِ بُطنانِ العَرشِ: أیُّهَا النّاسُ، قوموا إلى نیرانِکُمُ الَّتی أوقَدتُموها عَلى ظُهورِکُم فَأَطفِئوها بِصَلاتِکُم.(7)
سایه به اندازه خود شىء سایهدار رسیده بود، فرود آمد و به او فرمان داد تا نماز عصر بخواند. سپس، هنگامى که قرص خورشید پایین رفت، فرود آمد و به او فرمان داد تا نماز مغرب بخواند. سپس، هنگامى که شَفَق پایین آمد، فرود آمد و به او فرمان داد که نماز عشا بخواند و هنگامى که سپیده دمید، فرود آمد و به او فرمان داد تا نماز صبح بخواند.
3 / 3
تشویق به مواظبت بر نمازها
3772. عیون أخبار الرضا علیه‌السلام به سندش، از امام حسین علیه السلام، از امام على علیه السلام: پیامبر خدا صلى الله علیه و آله فرمود: «تا هر زمان که مؤمن بر نمازهاى پنجگانه خود مواظبت کند، شیطان از او هراسان است و چون آنها را تباه کند، بر او جرئت مىیابد و او را در گناهان بزرگ مىاندازد».
3773. عوالى اللآلى به سندش، از امام حسین علیه السلام، از امام على علیه السلام، از پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: در وقت هر نماز واجب، فرشتهاى از لایههاى زیرین عرش ندا بر مىآورد: «اى مردم! به سوى آتشهایى برخیزید که خود بر پشت خود بر افروختهاید و با نمازهایتان، آن [آتشها] را خاموش کنید».
3 / 4
قنوت النبی فی صلاته کلها
3774. مستدرک الوسائل عن الإمام الحسین علیه السلام: رَأَیتُ رَسولَ اللّهِ صلى الله علیه و آله یَقنُتُ فی صَلاتِهِ کُلِّها، و أنَا یَومَئِذٍ ابنُ سِتِّ سِنینَ.(8)
3 / 5
الصلاة بین المغرب والعشاء
3775. الدرّ المنثور: عَن حُسَینِ بنِ عَلِیٍّ أنَّهُ رُؤِیَ یُصَلّی فیما بَینَ المَغرِبِ وَالعِشاءِ، فَقیلَ لَهُ فی ذلِکَ فَقالَ: إنَّها مِنَ النّاشِئَةِ(9)(10)
3 / 6
حضور قلب الإمام علیه‌السلام فی الصلاة
3776. بحار الأنوار عن منیف مولى جعفر بن محمّد عن جعفر بن محمّد عن أبیه عن جدّه [زین العابدین] علیهم السلام: کانَ الحُسَینُ بنُ عَلِیِّ بنِ أبی طالِبٍ علیه‌السلام یُصَلّی، فَمَرَّ بَینَ یَدَیهِ رَجُلٌ فَنَهاهُ بَعضُ جُلَسائِهِ، فَلَمَّا انصَرَفَ مِن صَلاتِهِ، قالَ لَهُ: لِمَ نَهَیتَ الرَّجُلَ؟
قالَ: یَابنَ رَسولِ اللّهِ صلى الله علیه و آله، خَطَرَ فیما بَینَکَ وبَینَ المِحرابِ!
فَقالَ: وَیحَکَ! إنَّ اللّهَ عز و جل أقرَبُ إلَیَّ مِن أن یَخطِرَ فیما بَینی وبَینَهُ أحَدٌ.(11)
3 / 4
قنوت خواندن پیامبر صلى الله علیه و آله در هر نماز
3774. مستدرک الوسائل از امام حسین علیه السلام: دیدم که پیامبر خدا صلى الله علیه و آله در همه نمازهایش قنوت مىخواند و من، آن هنگام، شش ساله بودم.
3 / 5
نماز میان مغرب و عشا
3775. الدُرّ المنثور: در باره حسین علیه‌السلام روایت شده که میان نمازهاى مغرب و عشا، نماز مىخوانْد. از وى در این باره پرسیدند. فرمود: «این از «ناشئه» (12) به شمار مىآید».
3 / 6
حضور قلب امام علیه‌السلام در نماز
3776. بحار الأنوار به نقل از مُنیف،(13) از امام صادق، از امامباقر، از امام زین العابدین علیهم السلام: امام حسین علیه‌السلام نماز مىخواند و مردى از جلوى ایشان مىگذشت. یکى از همنشینان امام علیه السلام، آن مرد را [از حرکت] باز داشت. چون امام حسین علیه‌السلام نمازش را تمام کرد، به او فرمود: «چرا آن مرد را باز داشتى؟».
گفت: اى فرزند پیامبر خدا! میان تو و محراب، فاصله انداخت.
فرمود: «خداوند عز و جل به من نزدیکتر از آن است که میان من و او، کسى فاصله بیندازد».
3 / 7
حب الإمام علیه‌السلام للصلاة وتلاوة القرآن
3777. الملهوف: لَمّا رَأَى الحُسَینُ علیه‌السلام حِرصَ القَومِ عَلى تَعجیلِ القِتالِ، وقِلَّةَ انتِفاعِهِم بِالوَعظِ وَالمَقالِ، قالَ لِأَخیهِ العَبّاسِ: إنِ استَطَعتَ أن تَصرِفَهُم عَنّا فی هذَا الیَومِ فَافعَل، لَعَلَّنا نُصَلّی لِرَبِّنا فی هذِهِ اللَّیلَةِ، فَإِنَّهُ یَعلَمُ أنّی احِبُّ الصَّلاةَ لَهُ وتِلاوَةَ کِتابِهِ.
قالَ الرّاوی: فَسَأَلَهُمُ العَبّاسُ ذلِکَ، فَتَوَقَّفَ عُمَرُ بنُ سَعدٍ، فَقالَ لَهُ عَمرُو بنُ الحَجّاجِ الزُّبَیدِیُّ: وَاللّهِ لَو أنَّهُم مِنَ التُّرکِ وَالدَّیلَمِ وسَأَلوا ذلِکَ لَأَجَبناهُم، فَکَیفَ وهُم مِن آلِ مُحَمَّدٍ صلى الله علیه و آله! فَأَجابوهُم إلى ذلِکَ.
قالَ الرّاوی: وجَلَسَ الحُسَینُ علیه السلام، فَرَقَدَ، ثُمَّ استَیقَظَ وقالَ: یا اختاه إنّی رَأَیتُ السّاعَةَ جَدّی مُحَمَّدا صلى الله علیه و آله، و أبی عَلِیّا، وامّی فاطِمَةَ، و أخِی الحَسَنَ، وهُم یَقولونَ: «یا حُسَینُ، إنَّکَ رائِحٌ إلَینا عَن قَریبٍ» وفی بَعضِ الرِّوایاتِ: «غَدا».
قالَ الرّاوی: فَلَطَمَت زَینَبُ وَجهَها وصاحَت، فَقالَ لَهَا الحُسَینُ علیه السلام: مَهلًا، لا تُشمِتِی القَومَ بِنا.(14)
3 / 8
آخر صلاة صلاها الإمام
3778. تاریخ الطبری عن حمید بن مسلم: قالَ أبو ثَمامةَ عَمرو بنُ عَبدِ اللّهِ الصّائدیُّ لِلحُسَینِ علیه‌السلام [یَومَ عاشوراءَ]: یا أبا عَبدِ اللّهِ! نَفسی لَکَ الفِداءُ، إنّی أرى هؤُلاءِ قَدِ اقتَرَبوا مِنکَ، ولا وَاللّهِ لا تُقتَلُ حَتّى اقتَلَ دونَکَ إن شاءَ اللّهُ، واحِبُّ أن ألقى رَبّی وقَد صَلَّیتُ هذِهِ الصَّلاةَ الَّتی دَنا وَقتُها.
3 / 7
اشتیاق حسین علیه‌السلام به نماز و تلاوت قرآن
3777. الملهوف: چون امام حسین علیه‌السلام حرص لشکر عمر سعد را بر زود آغاز کردن جنگ و کمبهرگى آنان را از اندرز و سخن خویش دید، به برادرش عبّاس علیه‌السلام فرمود: «اگر مىتوانى، آنان را امروز از جنگ با ما منصرف کن تا شاید امشب، براى پروردگارمان نماز بگزاریم که او مى داند که من، نماز گزاردن براى او و تلاوت کتابش را دوست دارم».
عبّاس، آن را از آنان خواست. عمر بن سعد، تأمّل کرد. عمرو بن حجّاج زُبَیدى به عمر گفت: به خدا سوگند، اگر آنان، تُرک و دیلم بودند و این خواسته را داشتند، مىپذیرفتیم. چگونه از ایشان که خاندان محمّد هستند، نپذیریم؟!
چنین شد که پذیرفتند. امام حسین علیه‌السلام نشست و به خواب رفت. سپس بیدار شد و فرمود: «اى خواهر! اکنون جدّم محمّد و پدرم على و مادرم فاطمه و برادرم حسن را در خواب دیدم که مىگفتند: «اى حسین! تو به زودى (/ فردا) به سوى ما مىآیى».
زینب علیها السلام بر صورتش زد و فریاد برآورد. امام حسین علیه‌السلام به او فرمود: «آرام باش! موجب شماتت ما توسّط دشمن مشو».
3 / 8
آخرین نماز امام علیه السلام
3778. تاریخ الطبرى به نقل از حُمَید بن مسلم: ابوثَمامه عمرو بن عبد اللّه صائدى، [روز عاشورا] به حسین علیه‌السلام گفت: اى ابا عبد اللّه! جانم به فدایت! من مىبینم که اینها به تو نزدیک شدهاند و به خدا سوگند، کشته نمىشوى تا من به پاى تو کشته شوم، إن شاء اللّه! دوست دارم پروردگارم را در حالى دیدار کنم که نماز ظهرى را که وقتش رسیده، بخوانم.
فَرَفَعَ الحُسَینُ علیه‌السلام رَأسَهُ ثُمَّ قالَ: ذَکَرتَ الصَّلاةَ، جَعَلَکَ اللّهُ مِنَ المُصَلّینَ الذّاکِرینَ! نَعَم، هذا أوَّلُ وَقتِها.
ثُمَّ قالَ: سَلوهُم أن یَکُفّوا عَنّا حَتّى نُصَلِّیَ.(15)
3 / 9
ثواب تعقیب صلاة الصبح
3779. ثواب الأعمال عن ابن عمر عن الحسین بن علیّ علیهما السلام: قالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله: أیُّمَا امرِئٍ مُسلِمٍ جَلَسَ فی مُصَلّاهُ الَّذی صَلّى فیهِ الفَجرَ، یَذکُرُ اللّهَ تَعالى حَتّى تَطلُعَ الشَّمسُ، کانَ لَهُ مِنَ الأَجرِ کَحاجِّ بَیتِ اللّهِ تَعالى، وغَفَرَ اللّهُ لَهُ.
فَإِن جَلَسَ فیهِ حَتّى تَکونَ ساعَةٌ تَحُلُّ فیهَا الصَّلاةُ، فَصَلّى رَکعَتَینِ أو أربَعا، غُفِرَ لَهُ ما سَلَفَ مِن ذَنبِهِ، وکانَ لَهُ مِنَ الأَجرِ کَحاجِّ بَیتِ اللّهِ.(16)
3 / 10
صلاة المریض
3780. سنن الدارقطنی بإسناده عن الحسین بن علیّ عن علیّ بن أبی طالب علیهما السلام عن النبیّ صلى الله علیه و آله: یُصَلِّی المَریضُ قائِما إنِ استَطاعَ، فَإِن لَم یَستَطِع صَلّى قاعِدا، فَإِن لَم یَستَطِع أن یَسجُدَ أومَأَ وجَعَلَ سُجودَهُ أخفَضَ مِن رُکوعِهِ، فَإِن لَم یَستَطِع أن یُصَلِّیَ قاعِدا صَلّى عَلى جَنبِهِ الأَیمَنِ مُستَقبِلَ القِبلَةِ، فَإِن لَم یَستَطِع أن یُصَلِّیَ عَلى جَنبِهِ الأَیمَنِ صَلّى
حسین علیه‌السلام سرش را بالا آورد و فرمود: «نماز را به یاد آوردى. خداوند، تو را از نمازگزاران و ذاکران قرار دهد. آرى. اکنون، اوّلِ وقت آن است».
سپس فرمود: «از آنان بخواهید که از ما دست بردارند تا نماز بخوانیم».
3 / 9
ثواب تعقیبات نماز صبح
3779. ثواب الأعمال به نقل از ابن عمر، از امام حسین علیه السلام: پیامبر خدا صلى الله علیه و آله فرمود: «هر مرد مسلمانى که پس از نماز صبح در نمازگاهش بنشیند و به ذکر خداى متعال بپردازد تا خورشید طلوع کند، اجرى مانند حجگزارِ خانه خداى متعال دارد و خدا، او را مىآمرزد، و اگر آن قدر بنشیند که وقت نماز دیگرى در رسد و دو رکعت یا چهار رکعت نماز بخواند، گناهان گذشتهاش آمرزیده مىشود و اجرى مانند حجگزارِ خانه خدا دارد».
3 / 10
نماز بیمار
3780. سنن الدارقُطْنى به سَنَدش، از امام حسین علیه السلام، از امام على علیه‌السلام از پیامبر صلى الله علیه و آله: بیمار، اگر توانست، ایستاده نماز بخواند و اگر نتوانست، نشسته نماز بخواند و اگر نتوانست، به سجده برود، اشاره کند و [سرش را] در سجدهاش پایینتر از رکوع بیاورد و اگر نتوانست که نشسته نماز بخواند، بر سمت راستش [بخوابد] و رو به قبله، نماز بخواند و اگر نتوانست بر سمت راستش نماز بخواند [و نه بر سمت
مُستَلقِیا ورِجلاهُ مِمّا یَلِی القِبلَةَ.(17)
3781. عیون أخبار الرضا علیه‌السلام بإسناده عن الحسین عن علیّ علیهما السلام: قالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله: إذا لَم یَستَطِعِ الرَّجُلُ أن یُصَلِّیَ قائِما فَلیُصَلِّ جالِسا، فَإِن لَم یَستَطِع أن یُصَلِّیَ جالِسا فَلیُصَلِّ مُستَلقِیا ناصِبا رِجلَیهِ حِیالَ القِبلَةِ یُومِئُ إیماءً.(18)
3782. مسائل علیّ بن جعفر: سَأَلتُهُ [موسَى بنَ جَعفَرٍ علیه السلام] عَنِ الرَّجُلِ یَکونُ فی صَلاتِهِ، أیَضَعُ إحدى یَدَیهِ عَلَى الاخرى بِکَفِّهِ أو ذِراعِهِ؟ قالَ: لا یَصلُحُ ذلِکَ، فَإِن فَعَلَ فَلا یَعودُ لَهُ.
قالَ عَلِیٌّ: قالَ موسى علیه السلام: سَأَلتُ أبی جَعفَرا علیه‌السلام عَن ذلِکَ، فَقالَ: أخبَرَنی أبی مُحَمَّدُ بنُ عَلِیٍّ عَن أبیهِ عَلِیِّ بنِ الحُسَینِ عَن أبیهِ الحُسَینِ بنِ عَلِیٍّ عَن أبیهِ عَلِیِّ بنِ أبی طالِبٍ علیهم السلام قالَ: ذلِکَ عَمَلٌ، ولَیسَ فِی الصَّلاةِ عَمَلٌ.(19)
3 / 11
صلاة الحاجة
3783. مکارم الأخلاق عن الحسین بن علیّ علیهما السلام: تُصَلّی أربَعَ رَکَعاتٍ تُحسِنُ قُنوتَهُنَّ و أرکانَهُنَّ: تَقرَأُ فِی الاولى: الحَمدَ مَرَّةً، و «حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَکِیلُ»(20) سَبعَ مَرّاتٍ.
وفِی الثّانِیَةِ: الحَمدَ مَرَّةً، وقَولَهُ تَعالى: «ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ
چپش]،(21) به پشت [خوابیده]، در حالى که پاهایش رو به قبلهاست، نماز بخواند.
3781. عیون أخبار الرضا علیه‌السلام به سندش، از امام حسین علیه السلام، از امام على علیه السلام: پیامبر خدا صلى الله علیه و آله فرمود: «چون مرد نتوانست ایستاده نماز بخواند، نشسته نماز بخواند و اگر نتوانست نشسته هم نماز بخواند، به پشت بخوابد و در حالى که پاهایش را رو به قبله نموده، با اشاره نماز بخواند».
3782. مسائل على بن جعفر: از امام کاظم علیه‌السلام در باره مرد نمازگزارى پرسیدم که: آیا مىتواند یک دستش را بر کفِ دست یا ساعد دست دیگرش بگذارد؟
فرمود: «شایسته نیست و اگر کرد، بدان، باز نگردد».
[همچنین] فرمود: «از پدرم جعفر علیه‌السلام در این باره پرسیدم. فرمود: پدرم محمّد بن على، از پدرش على بن الحسین، از پدرش حسین بن على، از پدرش على بن ابى طالب علیهم السلام نقل کرد که این، گونهاى کار است و در نماز، نباید کارى [جز نماز] کرد».
3 / 11
نماز حاجت
3783. مکارم الأخلاق از امام حسین علیه السلام: [براى نماز حاجت،] چهار رکعت نماز با قنوت و ارکان نیکو مىخوانى و در رکعت اوّل، یک مرتبه حمد و هفت مرتبه [این گفته خداوند را مىگویى که] «حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَکِیلُ؛ خدا ما را بس است و بهترین و کیل است» و در رکعت دوم، یک مرتبه حمد و هفت مرتبه این گفته خداى متعال را [مىگویى] که: «ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْکَ مالًا وَ وَلَداً؛ آنچه خدا
مِنْکَ مالًا وَ وَلَداً»(22) سَبعَ مَرّاتٍ.
وفِی الثّالِثَةِ: الحَمدَ مَرَّةً، وقَولَهُ: «لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ»(23) سَبعَ مَرّاتٍ.
وفِی الرّابِعَةِ: الحَمدَ مَرَّةً، و «أُفَوِّضُ أَمْرِی إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِیرٌ بِالْعِبادِ»(24) سَبعَ مَرّاتٍ. ثُمَّ تَسأَلُ حاجَتَکَ.(25)
3 / 12
الصلاة على المنافق
3784. الکافی عن عامر بن السمط عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام: إنَّ رَجُلًا مِنَ المُنافِقینَ ماتَ، فَخَرَجَ الحُسَینُ بنُ عَلِیٍّ صَلَواتُ اللّهِ عَلَیهِما یَمشی مَعَهُ فَلَقِیَهُ مَولىً لَهُ، فَقالَ لَهُ الحُسَینُ علیه السلام: أینَ تَذهَبُ یا فُلانُ؟
قالَ: فَقالَ لَهُ مَولاهُ: أفِرُّ مِن جِنازَةِ هذَا المُنافِقِ أن اصَلِّیَ عَلَیها.
فَقالَ لَهُ الحُسَینُ علیه السلام: انظُر أن تَقومَ عَلى یَمینی فَما تَسمَعُنی أقولُ فَقُل مِثلَهُ.
فَلَمّا أن کَبَّرَ عَلَیهِ وَلِیُّهُ، قالَ الحُسَینُ علیه السلام: اللّهُ أکبَرُ، اللّهُمَّ العَن فُلانا عَبدَکَ ألفَ لَعنَةٍ مُؤتَلِفَةٍ غَیرَ مُختَلِفَةٍ، اللّهُمَّ أخزِ عَبدَکَ فی عِبادِکَ وبِلادِکَ، وَاصلِهِ حَرَّ نارِکَ، و أذِقهُ أشَدَّ عَذابِکَ، فَإِنَّهُ کانَ یَتَوَلّى أعداءَکَ ویُعادی أولِیاءَکَ، ویُبغِضُ أهلَ بَیتِ نَبِیِّکَ صلى الله علیه و آله.(26)
بخواهد، خواهد شد و هیچ نیرویى جز به [یارى] خدا نیست …». در رکعت سوم، یک مرتبه حمد و هفت مرتبه این گفته خداوند را [مىگویى] که: «لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ؛ جز تو خدایى نیست. منزهى تو! من از ستمکاران بودم».
و در رکعت چهارم، یک مرتبه حمد و هفت مرتبه [این گفته خداوند را مىگویى] که: «أُفَوِّضُ أَمْرِی إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِیرٌ بِالْعِبادِ؛ کارم را به خدا مىسپارم. بىگمان، خداوند، نسبت به بندگان، بیناست».
سپس، حاجت خود را درخواست مىکنى.
3 / 12
نماز گزاردن بر منافق
3784. الکافى به نقل از عامر بن سَمْط، از امام صادق علیه السلام: مرد منافقى، مُرد. امام حسین علیه‌السلام بیرون آمد و همراه [جنازه] وى به راه افتاد که یکى از وابستگان خود را دید. به او فرمود: «فلانى! کجا مىروى؟».
گفت: از این که بر جنازه این منافق، نماز بگزارم، مىگریزم.
امام حسین علیه‌السلام به او فرمود: «دقّت کن که سمتِ راست من بِایستى و مانند آنچه از من مىشنوى، بگو».
چون ولىّ میّت بر او تکبیر گفت، امام حسین علیه‌السلام گفت: «اللّه اکبر! خدایا! فلانى، بندهات را لعنت کن؛ هزار لعنتِ گِرد آمده، نه پراکنده. خدایا! این بندهات را میان بندگان و شهرهایت، رسوا کن و داغىِ آتشت را به او برسان و سختترین کیفرت را به او بچشان، که او با دشمنانت، دوستى و با دوستانت، دشمنى مىورزید و با اهل بیت پیامبرت، دشمن بود».
1) الکُمَّةُ: القَلَنسُوَةُ (النهایة: ج 4 ص 200 «کمم»).
2) مسند زید بن علیّ: ص 82 عن زید بن علیّ عن الإمام زین العابدین علیه السلام.
3) الأمالی للطوسی: ص 647 ح 1340 عن محمّد بن صدقة عن الإمام الکاظم عن آبائه:، بحار الأنوار: ج 74 ص 400 ح 40.
4) مسند زید بن علیّ: ص 98 عن زید بن علی عن الامام زین العابدین علیه السلام، وللحدیث تتمّة یبیّن فیها الإمام 7 فضیلة الصلوات الیومیّة فراجع.
5) أی ذا ذُعرٍ وخَوف، أو هو فاعل بمعنى مفعول؛ أی مذعور (النهایة: ج 2 ص 161 «ذعر»).
6) عیون أخبار الرضا علیه السلام: ج 2 ص 28 ح 21، صحیفة الإمام الرضا علیه السلام: ص 84 ح 9 کلاهما عن أحمد بن عامر الطائی عن الإمام الرضا عن آبائه:، الأمالی للصدوق: ص 572 ح 778، ثواب الأعمال: ص 274 ح 3 کلاهما عن إسماعیل بن أبی زیاد عن الإمام الصادق عن آبائه: نحوه، بحار الأنوار: ج 83 ص 14 ح 22 وراجع: الکافی: ج 3 ص 269 ح 8 وتهذیب الأحکام: ج 2 ص 236 ح 933.
7) عوالی اللآلی: ج 1 ص 22 ح 1 عن علیّ بن جعفر عن أخیه الإمام الکاظم عن آبائه: وراجع: تهذیب الأحکام: ج 2 ص 238 ح 944 وکتاب من لا یحضره الفقیه: ج 1 ص 208 ح 624.
8) مستدرک الوسائل: ج 4 ص 396 ح 5004 نقلًا عن عوالی اللآلی: ج 2 ص 219 ح 17 عن الإمام الحسن علیه السلام.
9) إشارة إلى الآیة 6 من سورة المزّمّل: «إِنَّ ناشِئَةَ اللَّیْلِ هِیَ أَشَدُّ وَطْئاً وَ أَقْوَمُ قِیلًا».
10) الدرّ المنثور: ج 8 ص 317 نقلًا عن ابن المنذر.
11) بحار الأنوار: ج 83 ص 298 ح 5، التوحید: ص 184 ح 22 وفیه «کان الحسن» بدل «کان الحسین».
12) اشاره است به آیه 6 سوره مزمّل که: «إِنَّ ناشِئَةَ اللَّیْلِ هِیَ أَشَدُّ وَطْئاً وَ أَقْوَمُ قِیلًا؛ قطعا برخاستن [و عبادت در] شب، اثربخشتر و به گفتار، استوارتر است».
13) مُنیف، از بردگان آزاد شده امام صادق علیه‌السلام بوده است.
14) الملهوف: ص 150.
15) تاریخ الطبری: ج 5 ص 439، الکامل فی التاریخ: ج 2 ص 567، مقتل الحسین علیه‌السلام للخوارزمی: ج 2 ص 17؛ بحار الأنوار: ج 45 ص 21.
16) ثواب الأعمال: ص 68 ح 1 وفی تهذیب الأحکام: ج 2 ص 138 ح 535 والأمالی للصدوق: ص 681 ح 930 ومکارم الأخلاق: ج 2 ص 67 ح 2167 عن الإمام الحسن عن أبیه علیهما السلام عنه صلی الله علیه و آله.
17) سنن الدارقطنی: ج 2 ص 42 ح 1، السنن الکبرى: ج 2 ص 436 ح 3678 کلاهما عن حسین بن زید عن الإمام الصادق عن آبائه:، کنز العمّال: ج 7 ص 548 ح 20197 نقلًا عن صحیح البخاری ومسلم وراجع: الجعفریّات: ص 47.
18) عیون أخبار الرضا علیه السلام: ج 2 ص 68 ح 316 عن أبی الصّلت عبدالسلام بن صالح عن الإمام الرضا عن آبائه: و ص 36 ح 91، صحیفة الإمام الرضا علیه السلام: ص 114 ح 71 کلاهما عن أحمد بن عامر الطائی عن الإمام الرضا عن آبائه:، بحار الأنوار: ج 84 ص 334 ح 3 وراجع: دعائم الإسلام: ج 1 ص 198.
19) مسائل علیّ بن جعفر: ص 170 ح 288، بحار الأنوار: ج 10 ص 277 ح 1.
20) آل عمران: 173.
21) این افزوده با توجّه به روایات و فقه شیعى است. م.
22) الکهف: 39.
23) الأنبیاء: 87.
24) غافر: 44.
25) مکارم الأخلاق: ج 2 ص 122 ح 2330، بحار الأنوار: ج 91 ص 358 ح 19.
26) الکافی: ج 3 ص 189 ح 2، تهذیب الأحکام: ج 3 ص 197 ح 453، کتاب من لا یحضره الفقیه: ج 1 ص 168 ح 490، قرب الإسناد: ص 59 ح 190 کلاهما عن صفوان بن مهران نحوه، بحار الأنوار: ج 44 ص 202 ح 20.
