در بین راه کربلا پس از اتمام حجّتهای فراوان، آنگاه که مردم پراکنده شدند و جز هفتاد و دو تن کسی باقی نماند. امام حسین علیه السلام در یک سخنرانی ارزشمند، ارزشها و فضائل اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم را مطرح فرمود:
حدیث 89
قال الامام الحسین علیه السلام: إِنَّ اللهَ تَعالی لَمَّا خَلَقَ آدَمَ وَسَوَّاهُ وَعَلَّمَهُ أَسْماءَ کُلِّ شَیءٍ وَ عَرَضَهُمْ عَلَی الْمَلائِکَةِ جَعَلَ مُحَمَّداً وَعَلیّاً وَفاطِمَةَ وَالْحَسَنَ وَالْحُسَیْنَعلیهما السلام أَشْباحاً خَمْسَةً فی ظَهْرِ آدَمَ، وَکانَتْ أَنْوارُهُمْ تُضیءُ فِی الاْفاقِ مِنَ السَّماواتِ وَالْحُجُبِ وَالْجِنانِ وَالْکُرْسیِّ وَ الْعَرْشِ. فَأَمَرَاللهُ الْمَلائِکَةَ بِالسَّجْودِ لاِدَمَ تَعْظیماً لَهُ، إِنَّهُ قَدْ فَضَّلَهُ بِأَنْ جَعَلَهُ وِعاءً لِتِلْکَ الأشْباحِ الَّتی قَدْ عَمَّ أَنْوارُها الاْفاقَ، فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلیسَ أَبی أَنْ یَتَواضَعَ لِجَلالِ عَظَمَةِ اللهِ، وَأَنْ یَتَواضَعَ لاَِنْوارِنا أَهْلِ الْبَیْتِ وَقَدْ تَواضَعَتْ لَها الْمَلائِکَةُ کُلُّها وَاسْتَکْبَرَ وَتَرَفَّعَ وَکانَ بِإِبائِهِ ذلِکَ وَتَکَبُّرِهِ مِنَ الْکافِرین.
امام حسین علیه السلام فرمود: (همانا وقتی خداوند بزرگ، آدم را آفرید و اندام و خلقت او را اعتدال بخشید، نام هر چیزی را به او آموخت، و او را بر فرشتگان نمود، و نور حضرت محمّد و علی و فاطمه و حسن و حسین را بر صُلب آدم نهاد بگونهای که نور آنان همه جا را روشن کرده بود، بر افُق های آسمانها، پردهها، بهشت، کرسی، و عرش
الهی، همه جا را نورانی کرد، پس خدا فرشتگان را فرمان سجده بر آدم داد تا او را بزرگ شمارند.
خدا آدم را برتری داد بدان علّت که نور پنج تن را در بر دارد و آسمانها را روشن کردهاند، پس همه فرشتگان بر آدم سجده کردند جز ابلیس که از فروتنی برابر عظمت پروردگاری سرباز زد و از فروتنی برابر انوار ما سرپیچی کرد در حالیکه همه فرشتگان فروتنی کردند و سجده نمودند پس شیطان خود را بزرگ پنداشت و بالاتر دانست، که به علّت سرپیچی و خودبزرگ بینی از کافران شد).(1)
1) تفسیر امام عسکری علیه السلام ص217، بحارالأنوار ج11 ص149، دمعة الساکبة ج4 ص270.
