آسیبشناسى زیارت امام حسین علیه السلام، مانند آسیبشناسى عزادارى او، اهمّیت بسیار دارد؛ زیرا بدون آگاهى از آن، زائر نمىتواند از برکات زیارت بهره ببرد و چه بسا کارى انجام دهد که گناه شمرده شود و نارضایىِ خداوند متعال و اهل بیت علیهم السلام را در پى داشته باشد.
به طور کلّى، هر چه با حکمت زیارت، یعنى جهلزدایى و نزدیکتر شدن به آرمانهاى اهل بیت علیهم السلام و ارزشهاى دینى در تضاد باشد، آفت زیارت است. براى نمونه، مىتوان به حرکاتى اشاره کرد که گاهى برخى از افراد نادان، هنگام رفتن به حرم امامان علیهم السلام انجام مىدهند و چندى پیش از این، رواج نیز یافته بود. در آن هنگام، رهبر انقلاب اسلامى آیة اللّه خامنهاى، مطالبى در این باره فرمود که خلاصه آن، چنین است:
یک بدعت عجیب و غریب و نامأنوس در باب زیارتْ درست کردهاند، بدین ترتیب که وقتى مىخواهند قبور مطهّر ائمّه علیهم السلام را زیارت کنند، از درِ صحن که وارد مىشوند، روى زمین مىخوابند و سینهخیز، خود را به حرم مىرسانند! آیا هرگز شنیدهاید که یک نفر از ائمّه علیهم السلام یا علما، وقتى مىخواستهاند زیارت کنند، خود را از درِ صحن، به طور سینهخیز به حرم برسانند؟! اگر این کار، مُستَحسَن و مستحب بود و مقبول و خوب مىنمود، بزرگان ما به انجامش مبادرت مىکردند. این کار، غلط است؛ اهانت به دین و زیارت است. چه کسى چنین بدعتهایى را میان مردم، رواج مىدهد؟ نکند این هم، کار دشمن باشد؟!
… از آیة اللّه بروجردى، آن عالم بزرگ و مجتهد قوى و عمیق و روشنفکر، نقل شده که عَتَبهبوسى را منع مىکرد، مبادا دشمنان خیال کنند که سجده مىکنیم و علیه شیعه، تشنیعى صورت گیرد.(1)
اصولًا زیارت سیّد الشهدا علیه السلام، مانند عزادارى او، عبادتى بزرگ است. به علاوه، مسلّم است که چگونگى عبادات، مانند اصل آنها، باید مورد تأیید شارع باشد. بنا بر این، هر عملى که تأیید آن از ناحیه پیامبر صلى الله علیه و آله و اهل بیت علیهم السلام محرز نباشد، آفت زیارت محسوب مىشود و پرهیز از آن، لازم و ضرورى است.
1) سخنان معظّم له در جمع روحانیون استان کهکیلویه وبویر احمد، در آستانه ماهمحرّم 1415 (17/ 3/ 1373).
